Sơ đồ bài viết
Trong hệ thống Tòa án, ngoài Thẩm phán và Hội đồng xét xử, Thư ký Tòa án là một chức danh quan trọng, góp phần đảm bảo hoạt động xét xử diễn ra đúng quy định pháp luật. Cùng phapche.edu.vn tìm hiểu thư ký Tòa án là ai trong bài viết sau đây.
Thư ký Tòa án là ai?
Thư ký Tòa án là người có trình độ từ cử nhân luật trở lên, được bổ nhiệm vào ngạch Thư ký Tòa án để hỗ trợ Thẩm phán, Hội đồng xét xử trong việc chuẩn bị và tiến hành các hoạt động tố tụng.
Vai trò tổng quan: Thư ký Tòa án được ví như “cánh tay phải” của Thẩm phán trong công tác hành chính – tư pháp, bảo đảm cho quy trình xét xử diễn ra đúng trình tự, hợp pháp và minh bạch.
Vai trò và nhiệm vụ của Thư ký Tòa án
Nhiệm vụ của Thư ký Tòa án rất đa dạng, bao trùm từ giai đoạn chuẩn bị hồ sơ đến khi kết thúc phiên tòa.
Hỗ trợ Thẩm phán và Hội đồng xét xử
- Chuẩn bị hồ sơ: Sắp xếp, kiểm tra, rà soát hồ sơ, tài liệu phục vụ cho phiên tòa.
- Tổng hợp nội dung: Ghi nhận, tổng hợp các nội dung cần thiết để giúp Thẩm phán nghiên cứu và ra quyết định chính xác.
- Thực hiện các công việc hành chính liên quan đến quản lý hồ sơ vụ án theo sự phân công của Thẩm phán hoặc Chánh án.
Thực hiện các thủ tục tố tụng
Thư ký Tòa án là người trực tiếp thực hiện nhiều thủ tục quan trọng để đảm bảo phiên tòa diễn ra hợp lệ:
- Soạn thảo và gửi văn bản: Soạn thảo giấy triệu tập, thông báo, quyết định tố tụng theo chỉ đạo của Thẩm phán.
- Phổ biến nội quy: Phổ biến nội quy phiên tòa, đảm bảo trật tự và tuân thủ quy định trong quá trình xét xử.
- Kiểm tra sự có mặt: Kiểm tra sự có mặt, vắng mặt của đương sự, luật sư, người làm chứng, người giám định,… và báo cáo Hội đồng xét xử.
Ghi chép biên bản và quản lý hồ sơ
Đây là một trong những nhiệm vụ cốt lõi, đòi hỏi tính chính xác tuyệt đối:
- Ghi biên bản: Ghi biên bản phiên tòa, phiên họp và các biên bản liên quan khác một cách chính xác, trung thực, phản ánh đầy đủ diễn biến và lời khai.
- Quản lý, lưu trữ: Quản lý, lưu trữ và bảo mật hồ sơ vụ án theo đúng quy định của ngành Tòa án.
Thực hiện các nhiệm vụ khác
Thực hiện các nhiệm vụ hành chính, tư pháp hoặc công tác hỗ trợ khác theo sự phân công của Chánh án hoặc Thẩm phán chủ tọa.

Tiêu chuẩn và ngạch Thư ký Tòa án
Để được bổ nhiệm làm Thư ký Tòa án, ứng viên phải đáp ứng các tiêu chuẩn nghiêm ngặt và được phân loại theo ngạch công chức.
Tiêu chuẩn tuyển dụng
- Bằng cấp: Bắt buộc có bằng cử nhân luật trở lên.
- Tuyển dụng: Phải trúng tuyển công chức Tòa án thông qua thi tuyển hoặc xét tuyển.
- Nghiệp vụ: Trải qua đào tạo nghiệp vụ Thư ký Tòa án do Học viện Tư pháp hoặc Tòa án nhân dân tối cao tổ chức.
Các ngạch Thư ký Tòa án
Thư ký Tòa án được phân thành các ngạch công chức tương ứng với trình độ, kinh nghiệm và năng lực chuyên môn:
- Thư ký viên: Ngạch khởi điểm, thực hiện công việc theo sự chỉ đạo trực tiếp của Thẩm phán.
- Thư ký viên chính: Có kinh nghiệm, thâm niên công tác, có khả năng độc lập xử lý công việc phức tạp và hướng dẫn nghiệp vụ cho cấp dưới.
- Thư ký viên cao cấp: Ngạch cao nhất, có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ sâu, tham gia hướng dẫn và quản lý nghiệp vụ chung.
Vai trò của Thư ký Tòa án trong hệ thống tư pháp
Thư ký Tòa án đóng vai trò chiến lược, không chỉ đơn thuần là công việc hành chính:
- Đảm bảo tính minh bạch: Việc ghi biên bản trung thực và quản lý hồ sơ chặt chẽ giúp đảm bảo tính minh bạch, công bằng trong hoạt động xét xử.
- Nâng cao hiệu quả: Góp phần nâng cao hiệu quả quản lý hồ sơ và rút ngắn thời gian giải quyết các thủ tục hành chính tư pháp.
- Cầu nối tố tụng: Là cầu nối giữa Thẩm phán, Hội đồng xét xử với đương sự và các bên liên quan trong suốt quá trình tố tụng, đảm bảo quy trình thông suốt.
Thư ký Tòa án là một vị trí không thể thiếu trong bộ máy Tòa án nhân dân, giữ vai trò quan trọng trong việc bảo đảm công lý, hiệu quả xét xử và uy tín của ngành.
Với yêu cầu trình độ chuyên môn cao (bắt buộc Cử nhân luật) và đạo đức nghề nghiệp chuẩn mực, nghề Thư ký Tòa án đòi hỏi sự tận tâm, chính xác và trách nhiệm cao trong mọi công việc, là một con đường sự nghiệp đáng tự hào trong ngành tư pháp.
Mời bạn xem thêm:
