Sơ đồ bài viết
Bạn đang tìm hiểu cách hạch toán tài khoản 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp hướng dẫn kế toán chi tiết, dễ hiểu về cách ghi nhận, phản ánh và xử lý các nghiệp vụ liên quan đến tài khoản 421 theo quy định mới nhất của chế độ kế toán doanh nghiệp Việt Nam. Cùng Học viện đào tạo pháp chế ICA tìm hiểu để đảm bảo hạch toán chính xác, minh bạch tài chính và tuân thủ đúng quy định pháp luật!
Tham khảo khóa học đào tạo pháp luật cho kế toán công ty: https://phapche.edu.vn/courses/khoa-hoc-dao-tao-phap-luat-cho-ke-toan-cong-ty/
Hướng dẫn kế toán hạch toán tài khoản 421 lợi nhuận sau thuế chưa phân phối
Căn cứ khoản 3 Điều 74 Thông tư 200/2014/TT-BTC, Tài khoản 421 dùng để phản ánh lợi nhuận sau thuế chưa phân phối. Việc hạch toán được thực hiện như sau:
1. Kết chuyển kết quả kinh doanh cuối kỳ
- Nếu doanh nghiệp lãi:
- Nợ TK 911 – Xác định kết quả kinh doanh
- Có TK 4212 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối
- Nếu doanh nghiệp lỗ:
- Nợ TK 4212 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối
- Có TK 911 – Xác định kết quả kinh doanh
2. Khi chia cổ tức, lợi nhuận cho chủ sở hữu
- Khi có quyết định chia:
- Nợ TK 421
- Có TK 3388 – Phải trả khác
- Khi thực tế chi trả:
- Nợ TK 3388
- Có TK 111, 112 (tiền mặt hoặc tiền gửi ngân hàng)
3. Trả cổ tức bằng cổ phiếu (đối với công ty cổ phần)
- Hạch toán:
- Nợ TK 421
- Có TK 4111 – Vốn góp của chủ sở hữu (theo mệnh giá)
- Có TK 4112 – Thặng dư vốn cổ phần (nếu có chênh lệch)
4. Bổ sung vốn từ lợi nhuận giữ lại (không phải công ty cổ phần)
Hạch toán:
- Nợ TK 421
- Có TK 4111 – Vốn góp của chủ sở hữu
5. Trích lập các quỹ từ lợi nhuận sau thuế
Hạch toán:
- Nợ TK 421
- Có TK 414 – Quỹ đầu tư phát triển
- Có TK 418 – Các quỹ khác thuộc vốn chủ sở hữu
- Có TK 353 – Quỹ khen thưởng, phúc lợi
6. Chuyển lợi nhuận sau thuế năm nay sang năm trước (đầu năm tài chính)
- Nếu TK 4212 có số dư Có (lãi):
- Nợ TK 4212
- Có TK 4211
- Nếu TK 4212 có số dư Nợ (lỗ):
- Nợ TK 4211
- Có TK 4212
7. Xử lý lợi nhuận sau thuế chưa phân phối khi chuyển doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước sang công ty cổ phần
a. Xử lý nợ phải trả đã quá hạn
Nếu được xóa nợ lãi vay:
- Nợ TK 335 – Chi phí phải trả
- Có TK 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối (phần đã hạch toán các kỳ trước)
- Có TK 635 – Chi phí tài chính (phần trong kỳ này)
b. Xử lý chênh lệch giá trị phần vốn Nhà nước
- Trường hợp chênh lệch tăng (giá trị vốn thực tế tại thời điểm chuyển đổi cao hơn):
- Nợ TK 421
- Có TK 3385 – Phải trả về cổ phần hóa
- Trường hợp chênh lệch giảm:
- Nợ TK 1388 – Phải thu khác
- Có TK 421
- Trường hợp giảm do nguyên nhân khách quan, bất khả kháng:
- Nợ TK 3385
- Có TK 421
c. Chuyển lợi nhuận sau thuế chưa phân phối thành vốn Nhà nước
Tại thời điểm chính thức chuyển đổi:
- Nợ TK 421
- Có TK 411 – Vốn đầu tư của chủ sở hữu
Lưu ý: Trường hợp của Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam thực hiện theo Thông tư 177/2015/TT-BTC.
Tài khoản 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối có mấy tài khoản cấp 2?
Theo nội dung tại khoản 2 Điều 74 Thông tư 200/2014/TT-BTC, Tài khoản 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối được chi tiết thành 2 tài khoản cấp 2, cụ thể như sau:
Tài khoản 4211 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối năm trước
- Dùng để phản ánh:
- Kết quả kinh doanh, tình hình phân chia lợi nhuận hoặc xử lý lỗ của các năm trước.
- Các khoản điều chỉnh tăng/giảm số dư đầu năm do:
- Hồi tố thay đổi chính sách kế toán.
- Hồi tố sai sót trọng yếu của năm trước phát hiện trong năm nay.
- Vào đầu năm tài chính, số dư cuối năm của TK 4212 sẽ được kết chuyển sang TK 4211.
Tài khoản 4212 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối năm nay
Dùng để phản ánh:
- Kết quả hoạt động kinh doanh của năm hiện tại.
- Tình hình phân chia lợi nhuận hoặc xử lý lỗ trong năm.
Tóm lại, Tài khoản 421 có 2 tài khoản cấp 2 là:
- 4211: Phản ánh phần lợi nhuận sau thuế chưa phân phối của các năm trước.
- 4212: Phản ánh phần lợi nhuận sau thuế chưa phân phối của năm hiện tại.
Nguyên tắc kế toán tiền ra sao?
Nguyên tắc kế toán tiền được quy định tại Điều 11 Thông tư 200/2014/TT-BTC, bao gồm các nội dung chính sau:
Ghi sổ kế toán tiền
- Kế toán phải mở sổ để ghi chép hàng ngày, liên tục, theo trình tự thời gian phát sinh các nghiệp vụ thu, chi, xuất, nhập tiền mặt và ngoại tệ.
- Phải luôn tính được số tồn quỹ tiền mặt và số dư tiền gửi ngân hàng tại mọi thời điểm để phục vụ cho việc kiểm tra, đối chiếu.
Quản lý tiền ký cược, ký quỹ
Các khoản tiền ký cược, ký quỹ của tổ chức/cá nhân tại doanh nghiệp cũng được quản lý và hạch toán như tiền của doanh nghiệp, ghi nhận rõ ràng trên sổ sách kế toán.
Chứng từ bắt buộc khi thu, chi tiền
Mọi khoản thu, chi tiền mặt phải có phiếu thu/phiếu chi, đầy đủ chữ ký của người có thẩm quyền theo đúng quy định về chứng từ kế toán.
Hạch toán ngoại tệ
Kế toán phải theo dõi chi tiết từng loại ngoại tệ theo nguyên tệ.
Khi phát sinh giao dịch bằng ngoại tệ, phải quy đổi ra Đồng Việt Nam (VND) theo nguyên tắc:
- Bên Nợ các tài khoản tiền: áp dụng tỷ giá giao dịch thực tế.
- Bên Có các tài khoản tiền: áp dụng tỷ giá ghi sổ bình quân gia quyền.
Đánh giá lại ngoại tệ và vàng tiền tệ
Tại thời điểm lập Báo cáo tài chính, doanh nghiệp phải đánh giá lại số dư ngoại tệ và vàng tiền tệ theo tỷ giá giao dịch thực tế tại thời điểm lập báo cáo.
Mời bạn xem thêm:
