Phẩm chất đạo đức của Thẩm phán là một yếu tố quan trọng trong việc thúc đẩy tính chính trực, công bằng và đáng tin cậy trong hệ thống tư pháp. Đạo đức là một bộ phận quan trọng của tính cách cá nhân của thẩm phán, và nó đóng vai trò quan trọng trong quyết định và hành vi của họ trong việc giải quyết các vụ án. Bạn đọc có thểm tìm hiểu và tham khảo thêm trong bài viết của Học viện đào tạo pháp chế ICA nhé!

Yêu cầu chung về tiêu chuẩn  đạo đức đối với Thẩm phán 

Phẩm chất đạo đức của thẩm phán là yếu tố quan trọng quyết định độ tin cậy và công bằng của hệ thống pháp luật. Những phẩm chất đạo đức trên đảm bảo rằng thẩm phán thực sự đóng vai trò là người bảo vệ công lý và độc lập trong hệ thống pháp luật. Sự đáng tin cậy và độ chính xác của họ ảnh hưởng lớn đến lòng tin của cộng đồng vào hệ thống pháp luật.

 Theo Điều 2 Quyết định 87/QĐ-HĐTC năm 2018  về yêu cầu chung như sau: 

Thẩm phán phải là người trung thành với Tổ quốc và Hiến pháp, có phẩm chất đạo đức tốt, có bản lĩnh chính trị vững vàng,  tinh thần dũng cảm, kiên quyết bảo vệ công lý, liêm khiết, trung thực. 

Thẩm phán phải là tấm gương về độc lập, khách quan, công bằng, công tâm và chỉ tuân theo pháp luật khi thi hành nhiệm vụ. 

Phẩm chất đạo đức của Thẩm phán

Thực tế, nghề Thẩm phán là một nhiệm vụ quan trọng và đòi hỏi sự đạo đức cao cả, tính trung thực, và tinh thần trách nhiệm cao. Thẩm phán đóng một vai trò quan trọng trong việc bảo đảm công lý, và phẩm chất đạo đức của họ là yếu tố chính để xây dựng niềm tin của người dân vào hệ thống tư pháp và công lý xã hội.

Sự độc lập 

Căn cứ Mục 3 Quyết định 87/QĐ-HĐTC năm 2018 quy định về tính độc lập như sau: 

• Trong quá trình giải quyết vụ án, Thẩm phán tự quyết định trên cơ sở đánh giá các tình tiết của vụ án, chứng cứ và chỉ tuân theo pháp luật; duy trì dũng khí nghề nghiệp để không bị ảnh hưởng bởi bất kỳ sự can thiệp nào. 
• Các Giám khảo phải độc lập với các thành viên Ban Giám khảo; độc lập với các thủ tục khác; không phụ thuộc vào các yếu tố tác động  trong  và  ngoài Tòa án.  – Thẩm phán không được can thiệp vào quá trình tố tụng của các thành viên Hội đồng xét xử và những người tiến hành tố tụng khác. 

Chính trực 

Căn cứ Điều 4 Quyết định 87/QĐ-HĐTC năm 2018 quy định về  liêm chính như sau: 

•  Thẩm phán phải trung thực, trong sạch, bộc trực và trung thực.  
•  Thẩm phán không được lợi dụng chức quyền để mưu  lợi  cho mình hoặc cho người khác; 
•  Không được để  thành viên  gia đình, cán bộ, nhân viên tòa án dưới quyền chỉ đạo của mình yêu cầu hoặc nhận tiền, tài sản hoặc lợi ích khác từ bất kỳ ai vì lý do liên quan đến công việc mà tòa án phụ trách. 
•  Thẩm phán phải công khai thu nhập cá nhân theo quy định của pháp luật. 

Công bằng, khách quan 

Điều 5 Quyết định 87/QĐ-HĐTC năm 2018 quy định về tính công bằng, khách quan như sau: 

• Thẩm phán phải vô tư, khách quan; thực hiện đúng nghĩa vụ của mình, không vì lợi ích cá nhân, không thiên vị bất kỳ bên nào trong vấn đề này. 
• Thẩm phán phải căn cứ vào tài liệu, chứng cứ đã được xem xét công khai tại phiên tòa, kết quả tranh tụng tại phiên tòa, các quy định của pháp luật, tập quán, tương tự pháp luật, những nguyên tắc cơ bản của pháp luật, án lệ, lẽ công bằng để giải quyết tất cả các vấn đề của vụ việc. 
• Thẩm phán không được có bất cứ phát biểu hay bình luận nào tại phiên tòa, phiên họp, trước công chúng hoặc truyền thông làm ảnh hưởng tới việc giải quyết vụ việc một cách vô tư, khách quan.  

Sự công bằng, bình đẳng 

Căn cứ Điều 6 Quyết định 87/QĐ-HĐTC năm 2018 quy định về sự công bằng, bình đẳng như sau: 

• Thẩm phán có trách nhiệm bảo đảm sự công bằng, bình đẳng để những người tham gia tố tụng thực hiện đầy đủ các quyền, nghĩa vụ của họ trong quá trình giải quyết vụ việc tại Tòa án. 
• Trong quá trình giải quyết vụ việc, Thẩm phán không được và không cho phép các hành vi bất bình đẳng, phân biệt dân tộc, giới tính, tín ngưỡng, tôn giáo, thành phần xã hội, trình độ học vấn, nghề nghiệp, địa vị xã hội, hình thức sở hữu và thành phần kinh tế của cá nhân, pháp nhân.  

Sự đúng mực 

Tại Điều 7 Quyết định 87/QĐ-HĐTC năm 2018 quy định về sự đúng mực như sau: 

Trong mọi hoạt động của mình, Thẩm phán phải hành xử đúng mực, lịch thiệp, thận trọng; duy trì trật tự và sự tôn nghiêm trong quá trình tố tụng; luôn thể hiện sự kiên nhẫn, nhân ái đối với các bị cáo, đương sự, người tham gia tố tụng khác.  – Khi xét xử, phiên họp hoặc khi nhận tội, thẩm phán không được phát biểu xúc phạm người khác. 

Tận tâm và không chậm trễ 

Tại Điều 8 Quyết định 87/QĐ-HĐTC  2018 nêu rõ cam kết và không chậm trễ như sau: 

• Thẩm phán phải tận tụy với công việc, tận tụy trong việc thực hiện chức năng xét xử nhằm giải quyết nhanh chóng vụ án được giao.  
•  Khi giải quyết  vụ án, Thẩm phán phải tuyệt đối tuân theo quy định của pháp luật, không để  vụ án quá thời hạn luật định vì lý do chủ quan.  

Năng lực và sự siêng năng 

 Căn cứ mục 9 Quyết định 87/QĐ-HĐTC năm 2018 quy định về năng lực và sự chuyên cần như sau: 

•  Thẩm phán cần thường xuyên học tập, rèn luyện, tích lũy kinh nghiệm để nâng cao kiến ​​thức pháp luật, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ năng xét xử, bản lĩnh nghề nghiệp và  năng lực nghề nghiệp. 
•  Thẩm phán phải luôn tự cập nhật thông tin để nắm bắt đầy đủ, kịp thời, thấu đáo sự phát triển của pháp luật, những vấn đề quan trọng của đời sống chính trị, kinh tế, xã hội trong nước và quốc tế, hỗ trợ  việc áp dụng pháp luật đúng đắn và phù hợp nhất. – Thẩm phán phải tận tụy thực hiện  nhiệm vụ được giao; Làm việc tích cực  với tinh thần “làm hết việc chứ không làm hết giờ”

Mời bạn xem thêm:

• Điều kiện trở thành thẩm phán hiện nay là gì?
• Hợp đồng chuyển giao quyền sử dụng giống cây trồng trong công ty cổ phần
• Hợp đồng chuyển nhượng phần vốn góp trong công ty cổ phần

Câu hỏi thường gặp: