Sơ đồ bài viết
Mục đích chính của việc xét xử phúc thẩm là kiểm tra lại tính hợp pháp và có căn cứ của bản án hoặc quyết định sơ thẩm. Qua quá trình này, hội đồng xét xử phúc thẩm nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của những người tham gia tố tụng và đồng thời sửa chữa những sai lầm và vi phạm pháp luật từ phía tòa án sơ thẩm. Bằng cách thẩm định lại vụ án, hội đồng xét xử phúc thẩm đảm bảo tính công bằng và khách quan trong quá trình xét xử. Dưới đây là chia sẻ về nội dung quy định “Hội đồng xét xử phúc thẩm gồm những ai?“, mời bạn đọc tham khảo
Căn cứ pháp lý
- Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015
- Luật Tố tụng hành chính 2015
Hội đồng xét xử phúc thẩm là gì?
Xét xử phúc thẩm đóng vai trò quan trọng như là cấp xét xử thứ hai trong hệ thống tư pháp. Tại cấp này, Tòa án cấp trên tiến hành xét xử lại các bản án hoặc xem xét lại các quyết định sơ thẩm chưa có hiệu lực pháp luật do bị cáo, bị kháng cáo hoặc kháng nghị.
Hội đồng xét xử phúc thẩm là tổ chức chủ thể có vai trò trực tiếp thực hiện việc xét xử tại Tòa án cấp phúc thẩm. Đây là một “Hội đồng” được hình thành bởi các Thẩm phán và Hội thẩm nhân dân, được Tòa án có thẩm quyền thành lập để thay mặt nhà nước tiến hành xét xử trong các phiên tòa và đưa ra các bản án hoặc quyết định đối với các vụ án.
Hội đồng xét xử phúc thẩm đảm nhận nhiều trách nhiệm quan trọng trong quá trình xét xử. Họ phải lắng nghe các bằng chứng và luận điểm từ các bên liên quan, đảm bảo quyền tự do bào chữa và công bằng cho bị cáo. Hội đồng xét xử sẽ tiến hành phân tích, đánh giá và suy xét các tình tiết pháp lý để đưa ra quyết định cuối cùng trong vụ án.
Xét xử phúc thẩm đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính công bằng và đúng pháp luật trong quá trình xét xử. Nó tạo ra cơ hội để kiểm tra lại các quyết định sơ thẩm và đảm bảo rằng quy trình xét xử diễn ra một cách chính xác và trung thực. Điều này góp phần xây dựng lòng tin của công chúng vào hệ thống tư pháp và đảm bảo quyền lợi của các bên liên quan được đảm bảo.
Hội đồng xét xử phúc thẩm gồm những ai?
Hội đồng xét xử phúc thẩm vụ án dân sự
Theo quy định của Điều 64 Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015, hội đồng xét xử phúc thẩm trong vụ án dân sự bao gồm ba Thẩm phán, trừ trường hợp xét xử vụ án dân sự theo thủ tục rút gọn, thì chỉ cần một Thẩm phán làm việc.
Trong các trường hợp thông thường, hội đồng xét xử phúc thẩm được hình thành bởi ba Thẩm phán. Đây là một biện pháp đảm bảo tính khách quan và công bằng trong quá trình xét xử. Sự hiện diện của ba Thẩm phán giúp đảm bảo rằng quyết định cuối cùng được đưa ra dựa trên ý kiến của một số người đại diện cho các quan điểm khác nhau.
Tuy nhiên, Điều 64 cũng quy định một ngoại lệ khi áp dụng thủ tục rút gọn. Trong những trường hợp này, chỉ cần một Thẩm phán là đủ để tiến hành xét xử vụ án dân sự. Thủ tục rút gọn nhằm đảm bảo một quy trình xét xử nhanh chóng và hiệu quả, đặc biệt đối với những vụ án đơn giản và không có tính phức tạp cao.
Tuyệt đối công bằng và tính chính xác của quyết định tại tòa là mục tiêu hàng đầu của hệ thống pháp luật. Qua việc quy định số lượng Thẩm phán tham gia xét xử vụ án dân sự, Điều 64 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 đã định rõ một cách cụ thể các quy định liên quan đến hội đồng xét xử phúc thẩm, từ đó đảm bảo sự công bằng và khách quan trong việc đưa ra quyết định của tòa án.
Hội đồng xét xử phúc thẩm vụ án hình sự
Hội đồng xét xử phúc thẩm gồm ba Thẩm phán
Hội đồng xét xử phúc thẩm vụ án hình chính:
Theo Điều 222 Luật Tố tụng hành chính 2015, hội đồng xét xử phúc thẩm trong vụ án hành chính được hình thành bởi ba Thẩm phán. Tuy nhiên, có một ngoại lệ khi áp dụng thủ tục rút gọn trong xét xử vụ án hành chính, chỉ cần một Thẩm phán là có thể tiến hành xét xử.
Trong trường hợp thông thường, hội đồng xét xử phúc thẩm được tạo thành bởi ba Thẩm phán. Điều này nhằm đảm bảo tính khách quan và công bằng trong việc xét xử vụ án. Sự tham gia của ba Thẩm phán cho phép đánh giá các quyền và lợi ích của các bên liên quan từ nhiều quan điểm khác nhau, từ đó đưa ra quyết định cuối cùng dựa trên sự thảo luận và bàn bạc cẩn thận.
Tuy nhiên, Luật Tố tụng hành chính 2015 cũng quy định rằng trong trường hợp xét xử vụ án hành chính theo thủ tục rút gọn, chỉ cần một Thẩm phán là có thể tiến hành xét xử. Thủ tục rút gọn nhằm đảm bảo sự nhanh chóng và hiệu quả của quá trình xét xử, đặc biệt đối với những vụ án đơn giản và không có mức độ phức tạp cao.
Điều 222 Luật Tố tụng hành chính 2015 đã định rõ về thành phần của hội đồng xét xử phúc thẩm trong vụ án hành chính, với quy định cụ thể về số lượng Thẩm phán tham gia. Điều này nhằm đảm bảo tính công bằng và khách quan trong quá trình xét xử và đưa ra quyết định của tòa án hành chính.
Trên đây là nội dung tư vấn về vấn đề “Hội đồng xét xử phúc thẩm gồm những ai?“. Hy vọng những thông tin mà Học viện đào tạo pháp chế ICA chia sẻ sẽ mang lại nhiều thông tin hữu ích đến bạn đọc.
Câu hỏi thường gặp
Việc xét xử phúc thẩm chỉ phát sinh khi có kháng cáo của những người có quyền kháng cáo hoặc kháng nghị của viện kiểm sát nhân dân. Hội đồng xét xử phúc thẩm chỉ xét xử đối với phần bản án bị kháng cáo, kháng nghị. Phần còn lại không bị kháng cáo, kháng nghị chỉ được xem xét nếu có điểm cần được giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho bị cáo.
Mục đích của việc xét xử phúc thẩm là nhằm kiểm tra lại tính hợp pháp, tính có căn cứ của bản án, quyết định sơ thẩm, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của những người tham gia tố tụng, sửa chữa những sai lầm và vi phạm của toà án sơ thẩm nhằm bảo đảm việc áp dụng thống nhất pháp luật.