Sơ đồ bài viết
Tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp kế toán viên chính là căn cứ quan trọng để xác định yêu cầu về trình độ chuyên môn, năng lực và phẩm chất đạo đức đối với người giữ chức danh này trong các cơ quan, đơn vị hành chính sự nghiệp. Việc hiểu rõ các tiêu chuẩn này giúp viên chức kế toán định hướng phát triển nghề nghiệp, đồng thời là cơ sở cho công tác tuyển dụng, bổ nhiệm và xét thăng hạng. Bài viết sẽ cung cấp đầy đủ quy định pháp lý và hướng dẫn thực tiễn liên quan đến tiêu chuẩn chức danh kế toán viên chính theo quy định mới nhất.
Đừng để sai sót pháp lý ảnh hưởng đến doanh nghiệp – Tham gia khóa học dành cho kế toán ngay hôm nay: https://phapche.edu.vn/courses/khoa-hoc-dao-tao-phap-luat-cho-ke-toan-cong-ty/
Tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp kế toán viên chính cần phải có là gì?
Từ ngày 21/10/2024, theo Thông tư 66/2024/TT-BTC của Bộ Tài chính, chức danh kế toán viên chính (hạng II) sẽ được áp dụng theo tiêu chuẩn mới, yêu cầu đầy đủ cả về trình độ, năng lực chuyên môn và phẩm chất đạo đức nghề nghiệp. Đây là cơ sở quan trọng để đánh giá, bổ nhiệm và sử dụng viên chức ngành kế toán trong đơn vị sự nghiệp công lập. Dưới đây là những tiêu chuẩn cụ thể:
Năng lực chuyên môn, nghiệp vụ
Kế toán viên chính phải đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về kiến thức chuyên môn sâu rộng và khả năng tổ chức điều hành công việc trong lĩnh vực kế toán:
- Nắm vững chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật Nhà nước, trong đó có công tác cải cách hành chính và định hướng phát triển của ngành tài chính, kế toán.
- Hiểu và thực hiện tốt Luật Kế toán 2015, các chuẩn mực kế toán, nguyên lý kế toán, các chế độ tài chính, thống kê và thông tin kinh tế liên quan. Có khả năng vận dụng vào công tác chuyên môn được phân công.
- Có khả năng tham gia xây dựng thể chế, văn bản quy phạm pháp luật, hướng dẫn thực hiện chế độ kế toán trong ngành, lĩnh vực kế toán nhà nước.
- Am hiểu hệ thống kế toán ngành, tổ chức công tác kế toán và điều hành hoạt động kế toán của đơn vị. Có năng lực tổ chức, triển khai các quy trình nghiệp vụ kế toán, kiểm soát chứng từ, báo cáo tài chính trong thực tiễn.
- Có kiến thức cơ bản về khoa học quản lý, am hiểu tình hình kinh tế – xã hội, môi trường kinh doanh và hoạt động kế toán trong khu vực công.
- Có kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin cơ bản. Đối với viên chức công tác tại vùng dân tộc thiểu số, phải biết sử dụng tiếng dân tộc hoặc có khả năng sử dụng ngoại ngữ theo yêu cầu vị trí việc làm.
Phẩm chất đạo đức nghề nghiệp
Viên chức giữ chức danh kế toán viên chính phải có phẩm chất đạo đức nghề nghiệp tốt:
- Trung thực, liêm khiết, khách quan trong thực hiện nhiệm vụ.
- Có ý thức chấp hành pháp luật, thực hiện đúng quy định chuyên môn và trách nhiệm công vụ.
Trình độ đào tạo, bồi dưỡng
Việc bổ nhiệm, xét thăng hạng lên chức danh kế toán viên chính cần đảm bảo trình độ phù hợp:
- Có bằng tốt nghiệp đại học trở lên chuyên ngành kế toán, kiểm toán, tài chính.
- Có một trong các loại chứng chỉ sau:
- Chứng chỉ bồi dưỡng tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp kế toán;
- Chứng chỉ kiểm toán viên theo Luật Kiểm toán độc lập;
- Chứng chỉ kế toán viên theo Luật Kế toán;
- Chứng chỉ chuyên gia kế toán hoặc chứng chỉ do tổ chức nghề nghiệp nước ngoài được Bộ Tài chính công nhận.
Tiêu chuẩn mới không chỉ yêu cầu về trình độ chuyên môn mà còn đòi hỏi năng lực thực thi và phẩm chất đạo đức nghề nghiệp. Đây là cơ sở pháp lý để xây dựng đội ngũ kế toán viên chính có năng lực quản lý chuyên sâu, góp phần hiện đại hóa công tác kế toán, tài chính trong khu vực công.
Kế toán viên chính phải có bằng tốt nghiệp chuyên ngành nào?
Theo quy định tại Thông tư 29/2022/TT-BTC, để được bổ nhiệm hoặc dự thi nâng ngạch lên chức danh kế toán viên chính, công chức bắt buộc phải có trình độ đào tạo phù hợp với lĩnh vực chuyên môn. Đây là yêu cầu mang tính bắt buộc nhằm bảo đảm chất lượng chuyên môn và năng lực quản lý trong công tác kế toán của cơ quan, tổ chức nhà nước.
Cụ thể, kế toán viên chính phải có: Bằng tốt nghiệp đại học trở lên thuộc một trong các chuyên ngành kế toán, kiểm toán hoặc tài chính.
Đây là những ngành học trang bị kiến thức nền tảng và chuyên sâu trong lĩnh vực quản lý tài chính công, tổ chức hệ thống kế toán, thực hành kiểm toán, lập và phân tích báo cáo tài chính, kiểm soát ngân sách, quản lý chi tiêu công và các quy định pháp lý liên quan.
Ngoài ra, kế toán viên chính còn cần có: Chứng chỉ bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng quản lý nhà nước dành cho ngạch chuyên viên chính và tương đương hoặc bằng cao cấp lý luận chính trị – hành chính. Đây là yêu cầu về năng lực quản lý trong hệ thống hành chính nhà nước, giúp kế toán viên chính thực hiện tốt vai trò tham mưu, quản lý chuyên môn ở cấp độ cao hơn.
Đối với trường hợp công chức đang giữ ngạch kế toán viên và muốn tham gia kỳ thi nâng ngạch lên kế toán viên chính, cần thêm điều kiện: Có thời gian giữ ngạch kế toán viên hoặc tương đương từ đủ 9 năm trở lên (không tính thời gian tập sự, thử việc), và trong đó phải có ít nhất 12 tháng liên tục giữ ngạch kế toán viên tính đến thời điểm hết hạn nộp hồ sơ đăng ký dự thi.
Việc quy định rõ ngành đào tạo nhằm bảo đảm rằng người giữ chức danh kế toán viên chính không chỉ có kinh nghiệm thực tế mà còn được đào tạo bài bản, chuyên sâu, đủ khả năng tham gia vào công tác quản lý tài chính, kế toán cấp đơn vị hoặc cấp ngành. Đây là một trong những điều kiện bắt buộc và quan trọng để xây dựng đội ngũ kế toán viên chính chất lượng, góp phần tăng cường hiệu quả quản lý tài chính công.
Kế toán viên chính có nhiệm vụ gì?
Từ ngày 21/10/2024, nhiệm vụ của kế toán viên chính được quy định tại Thông tư 66/2024/TT-BTC (kế thừa nội dung tại Thông tư 29/2022/TT-BTC) nhằm đảm bảo đội ngũ viên chức kế toán trong đơn vị sự nghiệp công lập có năng lực chuyên môn cao, đủ khả năng quản lý và tổ chức điều hành hoạt động kế toán. Kế toán viên chính (hạng II) là người giữ vai trò nòng cốt trong công tác kế toán của đơn vị, ngành hoặc lĩnh vực nhà nước. Cụ thể, kế toán viên chính có những nhiệm vụ sau:
Tham gia xây dựng và hoàn thiện thể chế kế toán
Kế toán viên chính có trách nhiệm chủ trì hoặc tham gia nghiên cứu, xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực kế toán. Đây là nhiệm vụ thể hiện vai trò tham mưu và góp phần vào việc hoàn thiện hệ thống pháp luật kế toán nhà nước, tạo cơ sở pháp lý thống nhất trong công tác quản lý tài chính công.
Ngoài ra, họ còn tham gia xét duyệt hệ thống kế toán và chế độ kế toán áp dụng cho đơn vị hoặc toàn ngành, đảm bảo sự phù hợp với quy định pháp luật và yêu cầu thực tiễn.
Phân tích tài chính và đề xuất điều chỉnh chính sách kế toán
Kế toán viên chính có nhiệm vụ tổ chức tổng hợp, phân tích, đánh giá tình hình tài chính của đơn vị. Thông qua đó, họ rút kinh nghiệm, đề xuất phương án điều chỉnh, sửa đổi quy trình nghiệp vụ kế toán, góp phần cải tiến chế độ kế toán phù hợp với thực tế hoạt động.
Đồng thời, kế toán viên chính tổng hợp báo cáo tài chính và kết quả phân tích lên cấp trên, phục vụ cho công tác quản lý và hoạch định chính sách tài chính của cơ quan, tổ chức.
Quản lý, tổ chức và kiểm tra công tác kế toán
Đây là một nhiệm vụ trọng tâm của kế toán viên chính trong vai trò điều hành. Họ có trách nhiệm tổ chức, chỉ đạo, hướng dẫn và kiểm tra hoạt động kế toán tại đơn vị mình quản lý hoặc tại các đơn vị trực thuộc. Trong quá trình thực hiện, kế toán viên chính có thể đề xuất biện pháp chấn chỉnh, khắc phục các tồn tại nhằm đảm bảo tính thống nhất và tuân thủ quy định pháp luật trong toàn bộ hệ thống kế toán công lập.
Hướng dẫn và triển khai công tác kế toán phù hợp thực tiễn
Từ đặc điểm cụ thể của từng địa phương, lĩnh vực hay đơn vị, kế toán viên chính có nhiệm vụ nghiên cứu, hướng dẫn triển khai thực hiện chế độ kế toán một cách linh hoạt và phù hợp với thực tiễn. Điều này góp phần nâng cao hiệu quả công tác kế toán trong bối cảnh các đơn vị có quy mô, hoạt động và mô hình quản lý đa dạng.
Đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ kế toán
Ngoài các nhiệm vụ chuyên môn, kế toán viên chính còn đóng vai trò trong đào tạo và phát triển đội ngũ kế toán viên. Họ có thể chủ trì hoặc tham gia xây dựng tài liệu, giáo trình, đồng thời trực tiếp tham gia giảng dạy, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho kế toán viên trong ngành.
Những nhiệm vụ nêu trên thể hiện vai trò trung tâm của kế toán viên chính trong tổ chức hệ thống kế toán nhà nước. Việc thực hiện tốt các nhiệm vụ này không chỉ góp phần bảo đảm tính minh bạch, công khai và hiệu quả trong công tác tài chính – kế toán mà còn thúc đẩy cải cách hành chính, tăng cường năng lực quản trị tài chính công trong các cơ quan, đơn vị sự nghiệp.
Mời bạn xem thêm: