Sơ đồ bài viết
Năm 2025, các quy định về kiểm toán tiếp tục có nhiều thay đổi nhằm nâng cao tính minh bạch và hiệu quả quản lý tài chính trong các tổ chức, doanh nghiệp. “Tìm hiểu quy định pháp luật về kiểm toán năm 2025” không chỉ cập nhật những yêu cầu mới đối với kiểm toán viên và đơn vị kiểm toán, mà còn bổ sung nhiều nguyên tắc kiểm toán độc lập, kiểm toán nội bộ, đảm bảo phù hợp với thực tiễn kinh tế và các cam kết hội nhập quốc tế. Cùng tìm hiểu chi tiết những điểm mới và lưu ý quan trọng trong hệ thống quy định kiểm toán năm 2025 để chủ động tuân thủ và nâng cao chất lượng công tác kiểm toán ngay hôm nay!
Tham khảo khóa học đào tạo pháp luật cho kế toán: https://phapche.edu.vn/courses/khoa-hoc-dao-tao-phap-luat-cho-ke-toan-cong-ty/
Kiểm toán là gì?
Kiểm toán là quá trình mà các chuyên gia có thẩm quyền tiến hành thu thập và đánh giá bằng chứng liên quan đến thông tin tài chính và hoạt động của đơn vị được kiểm toán, nhằm xác định và báo cáo mức độ phù hợp của những thông tin đó với các chuẩn mực đã được thiết lập.
Mục tiêu của kiểm toán:
- Đảm bảo cho người sử dụng báo cáo tài chính (BCTC) về tính trung thực, hợp lý của các thông tin tài chính, tính hiệu quả trong hoạt động, và việc tuân thủ các quy định pháp luật liên quan.
- Phát hiện và kịp thời sửa chữa các sai sót, sai phạm.
- Hỗ trợ cơ quan quản lý Nhà nước trong việc kiểm soát sử dụng ngân sách một cách hiệu quả, đúng quy định.
Các cách phân loại kiểm toán:
- Theo mục đích kiểm toán:
- Kiểm toán hoạt động: Đánh giá hiệu quả, tính kinh tế và hiệu suất hoạt động của đơn vị.
- Kiểm toán tuân thủ: Đánh giá việc tuân thủ các quy định, chính sách, pháp luật.
- Kiểm toán báo cáo tài chính (BCTC): Xác minh mức độ trung thực, hợp lý của các BCTC.
- Theo chủ thể kiểm toán:
- Kiểm toán nội bộ: Do bộ phận kiểm toán bên trong đơn vị thực hiện nhằm phục vụ công tác quản lý nội bộ.
- Kiểm toán Nhà nước: Do Kiểm toán Nhà nước thực hiện đối với các cơ quan, tổ chức sử dụng ngân sách nhà nước.
- Kiểm toán độc lập: Do các tổ chức kiểm toán độc lập thực hiện theo yêu cầu của khách hàng hoặc theo quy định của pháp luật.
Tìm hiểu quy định pháp luật về kiểm toán năm 2025
Quy định kiểm toán độc lập
Theo Luật Kiểm toán độc lập năm 2011, phân cấp quản lý hoạt động kiểm toán độc lập được quy định như sau:
- Chính phủ: Thống nhất quản lý hoạt động kiểm toán độc lập trên toàn quốc.
- Bộ Tài chính: Chịu trách nhiệm trước Chính phủ về hoạt động kiểm toán độc lập, với các nhiệm vụ và quyền hạn chính gồm:
- Xây dựng và trình ban hành văn bản quy phạm pháp luật về kiểm toán độc lập;
- Xây dựng chiến lược phát triển kiểm toán độc lập;
- Quy định điều kiện tổ chức thi cấp chứng chỉ kiểm toán viên, thu hồi chứng chỉ của những kiểm toán viên không đủ năng lực;
- Quy định mẫu Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán, thu hồi hoặc cấp lại giấy chứng nhận;
- Đình chỉ hoạt động, thanh tra, kiểm tra và xử lý tranh chấp liên quan đến kiểm toán độc lập;
- Quản lý việc cập nhật kiến thức, đăng ký hành nghề và kiểm soát chất lượng dịch vụ kiểm toán;
- Công bố danh sách doanh nghiệp kiểm toán và kiểm toán viên hành nghề;
- Thực hiện hợp tác quốc tế về kiểm toán độc lập.
- Các Bộ, cơ quan ngang Bộ: Phối hợp với Bộ Tài chính thực hiện quản lý nhà nước về kiểm toán độc lập.
- UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương: Quản lý nhà nước về hoạt động kiểm toán độc lập trên địa bàn theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao.
Quy định về đơn vị được kiểm toán
a) Quyền của đơn vị được kiểm toán
Theo Luật Kiểm toán độc lập 2011, đơn vị được kiểm toán có các quyền sau:
- Lựa chọn doanh nghiệp kiểm toán, chi nhánh doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài tại Việt Nam và kiểm toán viên đủ điều kiện hành nghề.
- Yêu cầu doanh nghiệp kiểm toán cung cấp hồ sơ đăng ký hành nghề và thông tin liên quan.
- Từ chối cung cấp thông tin không liên quan đến nội dung kiểm toán.
- Đề nghị thay thành viên kiểm toán nếu có bằng chứng vi phạm nguyên tắc kiểm toán.
- Thảo luận, giải trình các vấn đề chưa phù hợp; khiếu nại hành vi trái pháp luật của kiểm toán viên; yêu cầu bồi thường thiệt hại nếu có.
- Thực hiện các quyền khác theo quy định pháp luật.
b) Nghĩa vụ của đơn vị được kiểm toán
Đơn vị được kiểm toán phải thực hiện các nghĩa vụ theo Luật Kiểm toán độc lập 2011:
- Cung cấp đầy đủ, chính xác, kịp thời thông tin cho kiểm toán viên và chịu trách nhiệm trước pháp luật.
- Thực hiện yêu cầu về thu thập bằng chứng kiểm toán, điều chỉnh các sai sót nếu có, hoặc giải trình bằng văn bản nếu không điều chỉnh.
- Phối hợp, tạo điều kiện thuận lợi cho kiểm toán viên hành nghề.
- Không hạn chế phạm vi kiểm toán.
- Nghiên cứu và khắc phục kịp thời các sai sót trong báo cáo tài chính theo khuyến nghị của kiểm toán viên.
- Thông báo vi phạm trong hoạt động kiểm toán cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
- Thanh toán đầy đủ chi phí dịch vụ kiểm toán theo hợp đồng.
- Trường hợp ký hợp đồng kiểm toán liên tiếp 3 năm trở lên, phải yêu cầu thay đổi kiểm toán viên ký báo cáo kiểm toán.
- Thực hiện các nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật.
Mời bạn xem thêm: