Hợp tác và đối ngoại đã trở thành một lĩnh vực quan trọng trong chính sách của Đảng và Nhà nước Việt Nam. Chính phủ Việt Nam không chỉ chú trọng đối tác truyền thống mà còn tìm kiếm cơ hội hợp tác với nhiều quốc gia và khu vực khác nhau trên thế giới. Việt Nam đã tham gia vào nhiều tổ chức quốc tế và thỏa thuận thương mại quan trọng, từ đó xây dựng một mối quan hệ mạnh mẽ với cộng đồng quốc tế. Theo đó mà hợp đồng có yếu tố nước ngoài được hình thành, bài viết sau là thông tin những vụ việc về hợp đồng có yếu tố nước ngoài, mời quý bạn đọc tham khảo

Căn cứ pháp lý

Bộ luật Dân sự năm 2015

Hợp đồng có yếu tố nước ngoài được hiểu là như thế nào?

Hợp đồng dân sự có yếu tố nước ngoài không được quy định cụ thể tại Bộ luật Dân sự hiện hành. Tuy nhiên, theo Điều 663 của Bộ luật Dân sự, có thể hiểu rằng hợp đồng dân sự có yếu tố nước ngoài là một loại hợp đồng mà yếu tố nước ngoài có vai trò quan trọng.

Yếu tố nước ngoài trong hợp đồng dân sự có thể thể hiện qua một số khía cạnh sau:

1. Có ít nhất một trong các bên tham gia giao kết hợp đồng là cá nhân hoặc pháp nhân người nước ngoài. Điều này ám chỉ rằng trong hợp đồng, ít nhất một bên phải có nguồn gốc hoặc là công dân của một quốc gia khác ngoài Việt Nam, hoặc là một tổ chức kinh doanh có trụ sở tại nước ngoài.
2. Dù tất cả các bên tham gia vào hợp đồng đều là công dân hoặc pháp nhân của Việt Nam, nhưng việc xác lập, thay đổi, thực hiện hoặc chấm dứt quan hệ đó xảy ra tại nước ngoài. Điều này đề cập đến tình huống khi các bên việt dụng tài sản, ký kết thỏa thuận, hoặc thực hiện hợp đồng tại nước ngoài, mặc dù tất cả đều có liên quan đến các thực thể trong lãnh thổ Việt Nam.
3. Dù tất cả các bên tham gia vào hợp đồng dân sự là công dân hoặc pháp nhân của Việt Nam, nhưng đối tượng của hợp đồng đó đang ở nước ngoài. Điều này ám chỉ rằng mặc dù các bên tham gia là người Việt hoặc doanh nghiệp Việt Nam, nhưng hợp đồng có liên quan đến việc thực hiện tại nước ngoài hoặc liên quan đến người hoặc tổ chức ở nước ngoài.

Những khía cạnh này giúp xác định khi nào một hợp đồng dân sự có thể coi là có yếu tố nước ngoài, và quy định này đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý và giải quyết các tranh chấp liên quan đến hợp đồng này.

Thực hiện hợp đồng dân sự có yếu tố nước ngoài thế nào?

Để giải quyết tranh chấp liên quan đến hợp đồng dân sự có yếu tố nước ngoài, việc xác định pháp luật áp dụng cho hợp đồng là một bước quan trọng. Bộ luật Dân sự năm 2015 đã quy định các nguyên tắc về việc lựa chọn pháp luật áp dụng cho hợp đồng dân sự như sau:

1. Thoả thuận của các bên: Nếu các bên trong hợp đồng tự thoả thuận về pháp luật áp dụng cho hợp đồng dân sự có yếu tố nước ngoài, thì pháp luật mà họ thoả thuận sẽ được áp dụng, trừ trường hợp đối với hợp đồng liên quan đến bất động sản, hợp đồng lao động, hoặc hợp đồng tiêu dùng. Đối với những loại hợp đồng này, pháp luật của nước nơi có tài sản bất động, nơi mà người lao động thường xuyên làm việc, hoặc pháp luật của Việt Nam sẽ được áp dụng.
2. Không có thoả thuận của các bên: Nếu các bên không có thoả thuận về pháp luật áp dụng, thì pháp luật của nước có mối liên hệ gắn bó nhất với hợp đồng sẽ được áp dụng. Cụ thể, pháp luật của nước mà người bán cư trú (hoặc là người bán là cá nhân), người cung cấp dịch vụ cư trú (nếu là cá nhân hoặc là pháp nhân), người lao động thường xuyên làm việc, người tiêu dùng cư trú, hoặc nơi mà pháp nhân được thành lập sẽ được áp dụng tùy theo từng loại hợp đồng.
3. Nếu có nhiều quốc gia có liên hệ gắn bó tương tự: Trong trường hợp nhiều quốc gia có liên hệ gắn bó tương tự với hợp đồng, thì pháp luật của quốc gia có mối liên hệ gắn bó hơn với hợp đồng sẽ được áp dụng.

Ngoài việc lựa chọn pháp luật áp dụng, hình thức của hợp đồng cũng được quy định trong pháp luật. Nếu hình thức của hợp đồng sau khi áp dụng pháp luật không phù hợp, nhưng phù hợp với pháp luật của nước giao kết hợp đồng hoặc pháp luật Việt Nam, thì tại Việt Nam sẽ công nhận hình thức của hợp đồng này. Điều này giúp đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong việc giải quyết tranh chấp liên quan đến hợp đồng dân sự có yếu tố nước ngoài.

Vụ việc về hợp đồng có yếu tố nước ngoài

Ví dụ: Anh Hoàng Văn Lân (người Việt Nam) và anh Lý Hải Long (người Trung Quốc) giao kết hợp đồng mua bán đất với nhau. Anh Lân là người mua. Anh Long là người bán đất. Hai bên đã thỏa thuận với nhau về giá mua bán, chuyển nhượng quyền sử đất và tài sản gắn liền với đất. Anh Hoàng Văn Lân đã ký hợp đồng đặt cọc với anh Hải Long, và cọc số tiền là 3 tỷ đồng. Tuy nhiên, sau khi đặt cọc, anh Lân phát hiện miếng đất đó đang là đối tượng tranh chấp giữa các thành viên trong gia đình anh Hải Long. Để tránh rủi ro, anh Lân muốn hủy hợp đồng mua bán đất, lấy lại tiền cọc. tuy nhiên, anh Long không đồng ý. Hai bên xảy ra tranh chấp. Anh Hoàng Văn Lân đã khởi kiện anh Lý Hải Long ra Tòa án nơi có miếng đất (tại Trung Quốc) nhằm yêu cầu giải quyết tranh chấp về đất đai. Tòa án Nhân dân huyện Cẩm Xuyên tỉnh Vân Nam, Trung Quốc đã thụ lý và tiến hành giải quyết vụ án. 

Câu hỏi thường gặp