Khi sử dụng hợp đồng hoán đổi hàng hóa, cần lưu ý các điểm sau đây nhằm mục đích bảo vệ và đảm bảo quyền lợi của các bên. Đảm bảo rằng hợp đồng hoán đổi hàng hóa có các điều khoản về phân chia rủi ro, trách nhiệm và bồi thường trong trường hợp xảy ra sự cố hoặc vi phạm hợp đồng và đảm bảo rằng hàng hóa được vận chuyển an toàn và có bảo hiểm phù hợp trong quá trình vận chuyển từ bên này sang bên kia. Việc này giúp bảo vệ hạn chế rủi ro và thiệt hại trong quá trình vận chuyển hàng hóa. Do đó, để hiểu rõ và nắm vững kiến thức pháp lý về những đặc điểm cần lưu ý khi sử dụng hợp đồng hoán đổi hàng hóa. Mời quý giả theo dõi ngay bài viết dưới đây của Học viện đào tạo pháp chế ICA nhé.

Khái niệm hợp đồng hoán đổi hàng hóa là gì?

Hợp đồng hoán đổi hàng hóa (commodity swap) là một loại hợp đồng tài chính giữa hai bên, trong đó các bên cam kết hoán đổi lượng hàng hóa tại một thời điểm trong tương lai với giá trị được xác định trước. Thường thì trong hợp đồng hoán đổi hàng hóa, giá trị của các giao dịch này được tính toán dựa trên sự khác biệt giữa giá thực tế (spot price) và giá trị định sẵn (pre-determined price). Điều này cho phép các bên có thể tận dụng sự biến động giá cả và thúc đẩy các hoạt động kinh doanh liên quan đến hàng hóa một cách hiệu quả

Hợp đồng hoán đổi hàng hóa là một hợp đồng thỏa thuận giữa hai bên tham gia về việc trao đổi dòng tiền dựa trên giá của tài sản cơ sở.

Hợp đồng hoán đổi hàng hóa được sử dụng như một công cụ phòng vệ cho giá của hàng hóa, loại hình này đã được giao dịch trên thị trường OTC từ giữa thập niên 70 cho đến nay.

Có bao nhiêu loại hợp đồng hoán đổi?

Hợp đồng hoán đổi là một thỏa thuận giữa hai bên để trao đổi tài sản, dịch vụ hoặc quyền lợi theo một số điều kiện nhất định. Có nhiều loại hợp đồng hoán đổi được sử dụng trong thị trường tài chính để trao đổi các quyền và nghĩa vụ giữa hai bên. Hiện nay có 5 loại hợp đồng hoán đổi, và để hiểu rõ bản chất của từng laoij hợp đồng, LSX sẽ cung cấp chi tiết đến quý đọc giả như sau:

Hợp đồng hoán đổi lãi suất

Hợp đồng hoán đổi lãi suất là hợp đồng phái sinh trong đó bên này trao đổi dòng lãi suất lấy dòng tiền mặt của bên kia. Interest rate swap được lập ra để quản lý tài sản hoặc nợ cố định hay thả nổi, kiếm lợi từ sự thay đổi lãi suất. Thông dụng nhất là bên A trả lãi suất cố định cho bên B và nhận lại từ bên B lãi suất thả nổi.

Hợp đồng hoán đổi tiền tệ

Đây là dạng hợp đồng về trao đổi ngoại tệ, hai bên sẽ trao đổi với nhau khoản tiền gốc và lãi cố định của một khoản vay để lấy khoản tiền gốc và lãi cố định tương đương của một khoản vay bằng đồng tiên khác. Trong thực tế, hợp đồng hoán đổi tiền tệ thường được kết hợp với hóa đổi lãi suất.

Hợp đồng hoán đổi tín dụng

Đây là dạng hợp đồng phái sinh tín dụng, trong đó bên mua thanh toán một khoản tiền định kỳ cho bên bán và nhận lại khoản bồi thường nếu công cụ tài chính cơ sở bị mất khả năng thanh toán.

Hợp đồng hoán đổi hàng hóa

Đây là một thỏa thuận mà theo đó giá thả nổi của hàng hóa (giá giao ngay) được đổi lấy giá cố định trong một khoảng thời gian xác định.

Người sử dụng hàng hóa muốn đảm bảo giá ở mức tối đa và sẽ trả cho tổ chức tài chính một mức giá cố định để đổi lại những khoản thanh toán dựa trên giá cả thị trường cho những hàng hóa liên quan.

Ngược lại, người sản xuất muốn giữ cố định mức thu nhập và đồng ý trả giá thị trường cho tổ chức tài chính và nhận những khoản thanh toán cố định cho hàng hóa.

Hợp đồng hoán đổi chứng khoán vốn

Đây là dạng hợp đồng hoán đổi mà tổ hợp các dòng tiền được thỏa thuận trao đổi giữa hai bên vào một ngày xác định trong tương lai. Một trong hai dòng tiền trong hợp đồng thường được gắn với lãi suất thả nổi và gọi là vế nổi, vế còn lại dựa trên kết quả của một cổ phiếu hoặc một chỉ số thị trường và gọi là vế cổ phiếu.

Những đặc điểm cần lưu ý khi sử dụng hợp đồng hoán đổi hàng hóa

Như chúng ta đã biết với hợp đồng hoán đổi hàng hóa sẽ gồm một nhánh thả nổi và một nhánh cố định. Nhánh thả nổi gắn liền với giá thị trường của hàng hóa cơ sở hoặc là dựa trên một chỉ số hàng hóa theo thỏa thuận của hai bên. Còn nhánh cố định thì được xác định rõ trong hợp đồng. Dầu là tài sản cơ sở chiếm phần lớn trong các hợp đồng hoán đổi hàng hóa. Tuy vậy, tài sản cơ sở của hợp đồng hoán đổi hàng hóa có thể là bất cứ mặt hàng nào, ví dụ như kim loại quí, kim loại công nghiệp, khí tự nhiên, gia súc hay ngũ cốc.

Cấu trúc của hợp đồng hoán đổi hàng hóa

Nhánh thả nổi của hợp đồng sẽ được nắm giữ bởi người tiêu dùng của loại hàng hóa này, hoặc là những tổ chức muốn trả một số tiền cố định cho loại hàng hóa đó. Còn nhánh cố định thì được bên nhà sản xuất nắm giữ, họ là những người muốn thanh toán theo một tỉ lệ thả nổi dựa vào giá thị trường của hàng hóa cơ sở.

Kết quả cuối cùng là người tiêu dùng hàng hóa sẽ có được một mức giá cam kết cố định trong một khoản thời gian và nhà sản xuất thì nắm giữ vị thế phòng vệ giá, tránh việc giá hàng hóa bị giảm trong cùng khoản thời gian đó.

Về cơ bản thì hợp đồng hoán đổi hàng hóa được thanh toán bằng tiền mặt dù việc trao đổi hàng hóa thật cũng có thể được qui định trong hợp đồng.

Mời bạn xem thêm

• Khoá học Chuyên viên pháp lý
• Khoá đào tạo pháp luật dành cho doanh nghiệp

Câu hỏi thường gặp