Sơ đồ bài viết
Trong những năm gần đây, lực lượng Cảnh sát biển Việt Nam ngày càng được chú trọng đầu tư, hiện đại hóa và mở rộng quy mô hoạt động để đáp ứng yêu cầu quản lý, bảo vệ chủ quyền và thực thi pháp luật trên biển. Điều này kéo theo nhu cầu tuyển dụng nguồn nhân lực có chuyên môn đa dạng, từ kỹ thuật, quân sự, hàng hải đến pháp luật. Trong khi nhiều người cho rằng Cảnh sát biển chỉ tuyển nhân sự có nền tảng quân sự hoặc kỹ thuật, thực tế cho thấy lực lượng này rất cần đội ngũ cán bộ pháp chế có kiến thức sâu về pháp luật và khả năng vận dụng vào hoạt động thực thi nhiệm vụ. Vì thế, câu hỏi “Cử nhân Luật có thể làm Cảnh sát biển được không?” đang trở thành mối quan tâm của nhiều sinh viên và người lao động trong lĩnh vực pháp lý.
Để trả lời câu hỏi này, cùng phapche.edu theo dõi bài viết dưới đây nhé
Vị trí của pháp luật trong hoạt động của Cảnh sát biển Việt Nam
Cảnh sát biển không chỉ là lực lượng tuần tra trên biển, mà còn là đơn vị chuyên trách trong thực thi pháp luật. Mọi hoạt động kiểm tra, kiểm soát, xử lý vi phạm hay phối hợp điều tra đều phải dựa trên căn cứ pháp lý chính xác. Điều đó đòi hỏi sự hiện diện của cán bộ am hiểu luật, có khả năng vận dụng quy định trong nước và quốc tế để bảo đảm tính đúng đắn trong từng bước nghiệp vụ.
Trong nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát, cán bộ pháp chế là người đánh giá mức độ pháp lý của các quyết định như dừng tàu, lập biên bản, tạm giữ phương tiện hoặc khởi tố vụ án nếu có yếu tố hình sự. Khi xảy ra tranh chấp, va chạm hoặc sự cố trên biển, cán bộ pháp lý là người hỗ trợ lực lượng đưa ra phương án xử lý phù hợp quy định pháp luật, đồng thời bảo đảm quyền lợi của công dân và doanh nghiệp liên quan.
Chính sự gắn bó mật thiết giữa pháp luật và nhiệm vụ thực thi trên biển đã mở ra cơ hội để cử nhân Luật thâm nhập lực lượng Cảnh sát biển qua các vị trí chuyên môn đặc thù.
Cử nhân Luật có thể làm cảnh sát biển được không?
Câu trả lời là hoàn toàn có thể
Cử nhân Luật không chỉ có thể gia nhập lực lượng Cảnh sát biển mà còn phù hợp với nhiều vị trí quan trọng. Bởi lẽ, lực lượng này sở hữu hệ thống pháp chế nội bộ tương tự như các cơ quan hành chính, tư pháp, quân sự khác. Đội ngũ pháp chế có nhiệm vụ tham mưu pháp lý, thẩm định quy trình, hỗ trợ xử lý vi phạm và bảo đảm tính pháp lý xuyên suốt mọi hoạt động nghiệp vụ.
Các kiến thức mà sinh viên luật được đào tạo như luật hành chính, luật hình sự, luật biển, luật quốc tế công, pháp luật về xử lý vi phạm hành chính… đều là nền tảng quan trọng phục vụ công việc tại Cảnh sát biển. Đặc biệt, trong các nhiệm vụ phức tạp có yếu tố người nước ngoài, yếu tố vùng biển chồng lấn hay tranh chấp quốc tế, chuyên môn pháp lý càng trở nên cần thiết.
Mặc dù phù hợp về chuyên môn, người tốt nghiệp luật muốn trở thành quân nhân Cảnh sát biển phải đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn về độ tuổi, sức khỏe, lý lịch, nhân thân và phẩm chất chính trị theo quy định của quân đội. Đây là yêu cầu bắt buộc, áp dụng chung cho mọi đối tượng tuyển dụng vào lực lượng vũ trang.
Bên cạnh đó, ứng viên sẽ được đánh giá kỹ năng chuyên môn thông qua phỏng vấn hoặc kiểm tra lý thuyết. Khả năng phân tích tình huống pháp lý, tư duy logic và hiểu biết về pháp luật biển sẽ tạo lợi thế đáng kể trong quá trình tuyển dụng.

Quy trình tuyển dụng cử nhân Luật vào lực lượng Cảnh sát biển
Bước đầu tiên trong quy trình tuyển dụng là kiểm tra sức khỏe theo tiêu chuẩn quân đội. Lực lượng Cảnh sát biển hoạt động trong môi trường đặc thù, đòi hỏi sức khỏe dẻo dai và tinh thần bền bỉ. Các bài kiểm tra bao gồm đánh giá thể trạng, thị lực, thính lực, các chỉ số sinh học và khả năng chịu áp lực trong điều kiện khắc nghiệt.
Điều kiện chính trị và lý lịch được xem xét kỹ lưỡng nhằm bảo đảm ứng viên đáp ứng tiêu chuẩn của quân đội nhân dân Việt Nam.
Đánh giá năng lực pháp lý
Sau khi vượt qua vòng kiểm tra sức khỏe, ứng viên sẽ được đánh giá về kiến thức chuyên môn. Quy trình này có thể bao gồm phỏng vấn trực tiếp, kiểm tra lý thuyết hoặc xử lý tình huống pháp luật. Ứng viên được yêu cầu phân tích quy định hiện hành, lập luận pháp lý hoặc mô tả cách xử lý một vụ việc xảy ra trên biển.
Những người có khả năng tư duy nhanh, hiểu rõ cấu trúc pháp luật liên quan đến biển, hàng hải và an ninh quốc gia thường đạt kết quả tốt.
Đào tạo quân sự và thích nghi môi trường
Người trúng tuyển sẽ tham gia khóa đào tạo quân sự cơ bản. Đây là bước chuyển quan trọng giúp ứng viên thích nghi với kỷ luật và tác phong của môi trường quân đội. Sau đó, họ được phân công về đơn vị pháp chế hoặc phòng ban liên quan để làm quen với công việc và tiếp tục rèn luyện chuyên môn.
Nhiệm vụ của cán bộ pháp chế trong lực lượng Cảnh sát biển
Thẩm định tính pháp lý trong hoạt động tuần tra và xử lý vi phạm
Cán bộ pháp chế đóng vai trò như “người gác cổng pháp lý” trong mọi nhiệm vụ của lực lượng. Khi phát hiện vi phạm trên biển, hồ sơ vụ việc cần được phân tích, đánh giá đúng bản chất để đảm bảo quy trình xử lý phù hợp với quy định pháp luật. Cán bộ pháp chế có nhiệm vụ kiểm tra toàn bộ hồ sơ, hướng dẫn lập biên bản, tham mưu phương án xử lý và bảo đảm mỗi bước đều tuân thủ quy định.
Phối hợp với cơ quan tư pháp trong các vụ việc phức tạp
Khi vụ việc có dấu hiệu hình sự hoặc liên quan người nước ngoài, cán bộ pháp chế là cầu nối quan trọng giữa Cảnh sát biển và các cơ quan tiến hành tố tụng. Họ tham gia ghi nhận lời khai, xây dựng hồ sơ ban đầu và phối hợp chuyển giao vụ việc đúng thủ tục. Công việc này đòi hỏi kỹ năng giao tiếp, lập hồ sơ và tư duy hệ thống.
Hoàn thiện văn bản nội bộ và tham mưu chính sách
Không chỉ xử lý vụ việc thực tế, cán bộ pháp chế còn tham gia xây dựng và sửa đổi văn bản chỉ đạo, quy định nội bộ. Họ theo dõi sự thay đổi của pháp luật để đề xuất điều chỉnh phù hợp, nhằm bảo đảm hoạt động của lực lượng được thống nhất và đúng định hướng. Đây là công việc đòi hỏi sự tỉ mỉ, kiến thức sâu và khả năng tổng hợp thông tin.
Triển vọng phát triển nghề nghiệp cho cử nhân Luật trong Cảnh sát biển
Lộ trình thăng tiến ổn định, đánh giá công bằng theo quân hàm
Lực lượng quân đội nói chung và Cảnh sát biển nói riêng vận hành theo hệ thống đánh giá minh bạch dựa trên quân hàm và chức vụ. Người có năng lực tốt, hoàn thành nhiệm vụ và thể hiện phẩm chất chính trị vững vàng sẽ có cơ hội thăng tiến rõ rệt. Đặc biệt, cán bộ pháp chế có thể đảm nhiệm các vị trí tham mưu cấp phòng, cấp cục hoặc giữ trách nhiệm quan trọng trong cơ cấu tổ chức.
Đãi ngộ cao và môi trường làm việc chuyên nghiệp
Người làm việc trong lực lượng Cảnh sát biển được hưởng chế độ lương theo quân hàm, đi kèm với nhiều khoản phụ cấp đặc thù như: phụ cấp đi biển, phụ cấp trách nhiệm, phụ cấp đặc thù theo nghề, chế độ bảo hiểm đầy đủ, các chương trình đào tạo nâng cao trong nước và quốc tế.
Đối với cử nhân Luật có định hướng phát triển lâu dài, đây là môi trường ổn định, phù hợp để rèn luyện chuyên môn, nâng cao kiến thức pháp luật và cống hiến trong lĩnh vực bảo vệ chủ quyền quốc gia.
Đối với những người yêu thích công việc pháp lý và muốn cống hiến trong môi trường quân đội, lực lượng Cảnh sát biển là lựa chọn rất đáng cân nhắc. Công việc vừa mang tính chuyên môn cao, vừa góp phần trực tiếp vào nhiệm vụ thiêng liêng bảo vệ chủ quyền biển đảo. Môi trường làm việc kỷ luật, chế độ phúc lợi đầy đủ và lộ trình thăng tiến minh bạch tạo điều kiện để cán bộ pháp lý phát triển thành chuyên gia trong lĩnh vực pháp luật biển.
Mời bạn xem thêm:
