Bài tập tình huống môn Luật Sở hữu trí tuệ là công cụ học tập thiết thực giúp sinh viên và người học nắm vững các quy định pháp lý và áp dụng chúng vào thực tiễn. Các bài tập này thường được thiết kế dưới dạng tình huống thực tế, yêu cầu người học phân tích và giải quyết các vấn đề liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ như bản quyền, sáng chế, nhãn hiệu và mẫu công nghiệp. Thực hành với các bài tập tình huống giúp củng cố kiến thức, phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề và hiểu rõ hơn về cách thức bảo vệ và thực thi quyền sở hữu trí tuệ trong môi trường pháp lý hiện nay.

Bài tập tình huống môn Luật Sở hữu trí tuệ

Câu hỏi 1: Có một công ty mới thành lập sau công ty của bạn, và họ đã “cố tình” đặt tên giống tên công ty của bạn, chỉ khác với việc thêm chữ “Việt Nam” vào sau để khách hàng dễ bị nhầm lẫn. Cụ thể:

• Tên công ty của bạn: Công ty TNHH XYZ (Đã đăng ký bảo hộ thương hiệu XYZ)
• Tên công ty mới: Công ty TNHH XYZ Việt Nam

Ngoài ra, công ty mới cũng đăng ký cùng ngành nghề kinh doanh như công ty của bạn. Vậy trong trường hợp này, công ty của bạn có thể khởi kiện để bảo vệ thương hiệu được không?

Trả lời:

Căn cứ theo khoản 1 Điều 19 Nghị định 01/2021/NĐ-CP, việc sử dụng tên thương mại, nhãn hiệu, hoặc chỉ dẫn địa lý của tổ chức, cá nhân đã được bảo hộ để cấu thành tên riêng của doanh nghiệp là không được phép.

Dựa trên thông tin bạn cung cấp, thương hiệu XYZ đã được công ty của bạn đăng ký bảo hộ. Tuy nhiên, cần xác minh liệu thương hiệu này đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp văn bằng bảo hộ hay chưa. Vì vậy, chúng tôi xin tư vấn theo hai trường hợp sau:

Trường hợp 1: Thương hiệu XYZ chưa được cấp văn bằng bảo hộ

Nếu thương hiệu XYZ chưa được cấp văn bằng bảo hộ, việc công ty mới lấy tên doanh nghiệp trùng với tên thương hiệu của bạn có thể không được coi là vi phạm pháp luật. Tên doanh nghiệp không phải là đối tượng điều chỉnh của quyền sở hữu công nghiệp theo Luật Sở hữu trí tuệ, mà thuộc về Luật Doanh nghiệp. Do đó, tên doanh nghiệp của công ty mới không bị coi là gây nhầm lẫn với tên doanh nghiệp đã đăng ký theo khoản 2 Điều 41 Luật Doanh nghiệp 2020, và bạn không có quyền khởi kiện để bảo vệ thương hiệu.

Trường hợp 2: Thương hiệu XYZ đã được cấp văn bằng bảo hộ

Nếu thương hiệu XYZ đã được cấp văn bằng bảo hộ, theo khoản 1 Điều 19 Nghị định 01/2021/NĐ-CP, việc sử dụng tên thương mại, nhãn hiệu của tổ chức đã được bảo hộ để đặt tên doanh nghiệp là không hợp pháp. Bạn có quyền gửi văn bản yêu cầu Phòng Đăng ký kinh doanh yêu cầu công ty mới phải thay đổi tên doanh nghiệp để phù hợp với quy định.

Văn bản yêu cầu của bạn cần bao gồm các tài liệu sau:

• Văn bản kết luận của cơ quan có thẩm quyền về việc sử dụng tên doanh nghiệp là xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp.
• Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu hoặc chỉ dẫn địa lý; bản trích lục Sổ đăng ký quốc gia về nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý được bảo hộ do cơ quan quản lý nhà nước về sở hữu công nghiệp cấp; Giấy chứng nhận nhãn hiệu đăng ký quốc tế được bảo hộ tại Việt Nam.

Trong thời hạn 10 ngày làm việc kể từ khi nhận được đầy đủ giấy tờ, Phòng Đăng ký kinh doanh sẽ thông báo yêu cầu công ty mới thay đổi tên và thực hiện thủ tục thay đổi trong vòng 02 tháng. Nếu công ty mới không tuân thủ, Phòng Đăng ký kinh doanh sẽ thông báo cho cơ quan có thẩm quyền để xử lý theo quy định pháp luật về sở hữu trí tuệ.

Như vậy, tùy thuộc vào tình trạng bảo hộ của thương hiệu, bạn có thể áp dụng các biện pháp pháp lý tương ứng để bảo vệ quyền lợi của mình.

Câu hỏi 2: Vào tháng 10 năm 2021, Công ty A muốn nộp đơn đăng ký nhãn hiệu SANAN cho sản phẩm thức ăn cho động vật. Sau khi tra cứu, công ty phát hiện rằng Cục Sở hữu trí tuệ đã cấp văn bằng bảo hộ nhãn hiệu SANAN cho các sản phẩm hạt giống, phân bón cho cây, và thức ăn cho động vật cho Công ty B tại tỉnh Phú Thọ vào ngày 15/04/2012. Tuy nhiên, Công ty B đã tuyên bố phá sản và chấm dứt hoạt động từ tháng 06/2015. Công ty A có khả năng đăng ký nhãn hiệu SANAN không?

Trả lời:

Theo quy định tại khoản 2 Điều 136 Luật Sở hữu trí tuệ, chủ sở hữu nhãn hiệu có nghĩa vụ sử dụng liên tục nhãn hiệu đó. Nếu nhãn hiệu không được sử dụng liên tục trong thời gian từ năm năm trở lên, quyền sở hữu nhãn hiệu sẽ bị chấm dứt hiệu lực.

Hơn nữa, điểm c khoản 1 Điều 95 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 sửa đổi, bổ sung năm 2019 quy định rằng hiệu lực của văn bằng bảo hộ có thể bị chấm dứt khi chủ văn bằng bảo hộ không còn tồn tại hoặc không còn hoạt động kinh doanh và không có người thừa kế hợp pháp.

Theo thông tin bạn cung cấp, nhãn hiệu SANAN đã được cấp văn bằng bảo hộ cho Công ty B vào ngày 15/04/2012. Tuy nhiên, Công ty B đã tuyên bố phá sản và chấm dứt hoạt động từ tháng 06/2015. Tính từ thời điểm chấm dứt hoạt động của Công ty B đến tháng 10/2021 là hơn 6 năm, và trong khoảng thời gian này, nhãn hiệu SANAN không được sử dụng.

Do đó, với tình hình hiện tại, văn bằng bảo hộ nhãn hiệu SANAN của Công ty B có thể đã bị chấm dứt hiệu lực do không sử dụng liên tục. Vì vậy, Công ty A có khả năng đăng ký nhãn hiệu SANAN cho sản phẩm thức ăn cho động vật mà công ty mình sản xuất.

Câu hỏi 3: Em xin hỏi về nhãn hiệu liên kết, trong nhãn hiệu liên kết phải chỉ rõ yếu tố liên kết, cái nào là cơ bản, thì sẽ đề cập như thế nào và ở đâu ạ? (Có phải là ở phần mô tả không hay là ngay phía sau dòng nhãn hiệu liên kết?)

Trả lời:

Nhãn hiệu liên kết là các nhãn hiệu do cùng một chủ thể đăng ký, có sự tương đồng hoặc liên quan nhau, thường được sử dụng cho các sản phẩm, dịch vụ cùng loại hoặc tương tự (Khoản 19 Điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ).

Khi đăng ký nhãn hiệu liên kết, bạn cần lưu ý các điểm sau:

1. Chỉ rõ loại nhãn hiệu: Trong tờ khai đăng ký nhãn hiệu, bạn phải chỉ rõ rằng các nhãn hiệu đăng ký là nhãn hiệu liên kết.
2. Mô tả yếu tố liên kết:
   • Nếu yếu tố liên kết là nhãn hiệu: Bạn phải nêu rõ các nhãn hiệu liên kết và chỉ rõ nhãn hiệu nào là nhãn hiệu cơ bản, nếu có. Nếu một hoặc nhiều nhãn hiệu đã được đăng ký trước hoặc đã được nêu trong đơn nộp trước, bạn cần chỉ rõ số văn bằng bảo hộ hoặc số đơn nộp trước đó.
   • Nếu yếu tố liên kết là hàng hoá, dịch vụ: Bạn cần chỉ rõ hàng hoá, dịch vụ nào được coi là cơ bản. Nếu hàng hoá, dịch vụ đó đã được đăng ký trước hoặc đã được nêu trong đơn nộp trước, phải chỉ rõ số văn bằng bảo hộ hoặc số đơn nộp trước đó.
3. Đánh giá khả năng phân biệt: Nếu không chỉ rõ nhãn hiệu cơ bản hoặc hàng hoá, dịch vụ cơ bản, tất cả các nhãn hiệu và hàng hoá, dịch vụ liên quan được coi là độc lập với nhau. Việc đánh giá khả năng phân biệt của nhãn hiệu sẽ không áp dụng ngoại lệ đối với nhãn hiệu liên kết.

Tóm lại, trong tờ khai đăng ký nhãn hiệu liên kết, bạn phải chỉ rõ loại nhãn hiệu là nhãn hiệu liên kết và mô tả các yếu tố liên kết (nhãn hiệu hoặc hàng hoá, dịch vụ) trong phần mô tả nhãn hiệu.

Câu hỏi 4: Em có nộp một hồ sơ đăng ký kiểu dáng công nghiệp tại Văn phòng đại diện của Cục Sở hữu trí tuệ ở Đà Nẵng từ tháng 12/2022. Theo quy định pháp luật, thẩm định hình thức là 1 tháng, công bố đơn 2 tháng và thẩm định nội dung 9 tháng. Tuy nhiên, từ lúc em nộp đến giờ, em chưa nhận được thông báo gì từ Cục. Khi em tới Văn phòng đại diện ở Đà Nẵng, họ cho biết chưa có thông báo nào, mặc dù đã quá thời hạn thẩm định hình thức và công bố đơn. Anh chị có cách nào để xử lý việc này không ạ?

Trả lời:

Khi đăng ký kiểu dáng công nghiệp, chủ sở hữu kiểu dáng tiến hành thủ tục nộp đơn tại Cục Sở hữu trí tuệ để ghi nhận quyền sở hữu hợp pháp kiểu dáng công nghiệp trên toàn lãnh thổ Việt Nam.

Theo quy định tại Điều 119 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005, sửa đổi bổ sung năm 2009:

• Thẩm định hình thức: Trong thời gian 01 tháng kể từ ngày nộp đơn.
• Công bố đơn: Trong thời hạn 02 tháng kể từ ngày có quyết định chấp nhận đơn hợp lệ.
• Thẩm định nội dung: Không quá 07 tháng kể từ ngày công bố đơn.

Nếu sau thời gian thẩm định hình thức (01 tháng) bạn chưa nhận được thông báo từ Cục Sở hữu trí tuệ, bạn nên gửi công văn yêu cầu giải trình hoặc công văn giục thẩm định hình thức đối với đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp của mình. Công văn này cần được gửi tới Cục Sở hữu trí tuệ để yêu cầu thông báo về tình trạng đơn và tiến độ xử lý.

Trong công văn, bạn nên nêu rõ thông tin đơn đăng ký của mình, bao gồm số đơn, ngày nộp đơn, và yêu cầu cụ thể về việc kiểm tra tiến độ xử lý. Việc này sẽ giúp bạn nhận được phản hồi từ Cục Sở hữu trí tuệ và giải quyết tình trạng chậm trễ.

Bạn đang chuẩn bị cho kỳ thi môn Luật Sở hữu trí tuệ và cần một nguồn tài liệu ôn tập hiệu quả? Khóa học online tìm hiểu môn Luật sở hữu trí tuệ của Học viện đào tạo pháp chế ICA là giải pháp lý tưởng giúp bạn ôn thi dễ dàng và đạt kết quả cao!

Link đăng ký khoá học: https://study.phapche.edu.vn/khoa-hoc-tim-hieu-mon-luat-so-huu-tri-tue?ref=lnpc

Mời bạn xem thêm:

• Khoá học tìm hiểu môn học Luật sở hữu trí tuệ online
• Dịch vụ Luật sư tư vấn pháp luật về sở hữu trí tuệ
• Bộ câu hỏi trắc nghiệm môn Luật sở hữu trí tuệ

Câu hỏi thường gặp: