“Bài tập luật cạnh tranh” là một phần quan trọng trong việc học và hiểu rõ về luật cạnh tranh, giúp sinh viên và những người làm việc trong lĩnh vực pháp luật và kinh doanh hiểu sâu hơn về các quy định pháp lý liên quan đến cạnh tranh thương mại. Các bài tập thường bao gồm các tình huống thực tế hoặc giả định, yêu cầu người học phân tích và áp dụng lý thuyết luật cạnh tranh vào việc giải quyết các vấn đề phức tạp trong môi trường kinh doanh.

Bài tập luật cạnh tranh có đáp án

Tình huống 1:

Công ty AF là một Công ty chuyên cung cấp trứng gà với sản lượng lớn cho thành phố HF. Đầu năm 2019, trong vòng 20 ngày liên tiếp, AF đã điều chỉnh tăng giá bán trứng từ 21.500 đồng/hộp lên thành 30.000 đồng/hộp 10 trứng với lý do nhu cầu tăng cao mà cung không thể đáp ứng. Hành vi tăng giá của AF làm cho các nhà cung ứng trứng khác trên thị trường cũng điều chỉnh tăng giá theo. Trong khi đó, Sở Công thương thành phố HF đã cung cấp những số liệu chứng minh nguồn cung trứng gà cho thành phố HF không có dấu hiệu thiếu hụt như Công ty AF công bố. Ngay sau công bố của Sở, Công ty AF đã điều chỉnh giá bán trở về 21.500 đồng/hộp nhưng doanh nghiệp này bị “tẩy chay” từ khách hàng và nhà phân phối của mình.

Nếu thị phần của Công ty AF là 40% trên thị trường liên quan, anh (chị) hãy phân tích các quy định tương ứng của Luật Cạnh tranh 2018 để xác định hành vi của Công ty AF có vi phạm pháp luật hay không? Giải thích.

Lời giải:

Để phân tích hành vi của Công ty AF dưới góc độ của Luật Cạnh tranh 2018, chúng ta cần xem xét một số yếu tố quan trọng:

1. Quy Định về Lạm Dụng Vị Thế Độc Quyền và Hành Vi Cạnh Tranh Không Lành Mạnh: Luật Cạnh tranh 2018 quy định rõ ràng về việc lạm dụng vị thế độc quyền trên thị trường. Với thị phần là 40%, Công ty AF có thể được coi là có vị thế độc quyền hoặc vị thế thống lĩnh trên thị trường cung cấp trứng gà. Nếu công ty này sử dụng vị thế này để thực hiện các hành vi làm méo mó thị trường như tăng giá không hợp lý, hành vi đó có thể được coi là lạm dụng vị thế thống lĩnh, vi phạm các quy định của luật.
2. Xem Xét về Hành Vi Làm Thay Đổi Giá Cả Một Cách Không Hợp Lý: Tăng giá từ 21.500 đồng/hộp lên 30.000 đồng/hộp một cách đột ngột với lý do nhu cầu tăng cao mà không có sự thay đổi về nguồn cung (theo thông tin từ Sở Công thương) có thể được xem là một hành vi tạo ra một sự thay đổi không hợp lý trong giá cả, gây ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường và người tiêu dùng.
3. Hành Vi Gây Ảnh Hưởng Đến Các Đối Thủ Cạnh Tranh: Việc Công ty AF tăng giá đã dẫn đến việc các nhà cung cấp khác cũng tăng giá theo, cho thấy hành động của AF có ảnh hưởng đáng kể đến cấu trúc thị trường. Điều này cũng cần được xem xét trong bối cảnh của luật cạnh tranh, vì nó cho thấy khả năng Công ty AF ảnh hưởng đến hành vi của các đối thủ cạnh tranh.

Dựa trên các yếu tố này, có thể kết luận rằng hành vi của Công ty AF có khả năng vi phạm các quy định của Luật Cạnh tranh 2018, đặc biệt là các quy định liên quan đến lạm dụng vị thế thống lĩnh trên thị trường và thực hiện các hành vi cạnh tranh không lành mạnh. Tuy nhiên, để xác định một cách chắc chắn, cần có một cuộc điều tra và đánh giá kỹ lưỡng hơn từ cơ quan chức năng có thẩm quyền.

Tình huống 2:

Công ty M được thành lập và đi vào hoạt động đúng theo quy định của pháp luật. Sau 7 năm hoạt động, sản lượng bia của công ty trên thị trường chiếm 51%. Đề thực hiện kế hoạch kinh doanh của doanh nghiệp, Ban Giám đốc của Công ty đã quyết định thiết lập mạng lưới phân phối độc quyền trên toàn khu vực Đông Nam Bộ bằng cách ký kết các hợp đồng đại lý độc quyền với các nhà hàng, khách sạn ở các khu vực nói trên. Trong hợp đồng này, Công ty yêu cầu các đại lý phải cam kết không được tiêu thụ bất kỳ sản phẩm bia nào khác ngoài những sản phẩm mà Công ty X cung cấp, nếu vi phạm cam kết này, đại lý sẽ bị phạt bằng doanh số mua hàng 02 tháng gần nhất.

Bên cạnh đó, Công ty M còn có một thỏa thuận với Công ty B và Công ty C là không tăng giá sản phẩm bia nếu như không thông báo cho các bên tham gia thỏa thuận. (Biết rằng sản lượng bia của Công ty B và Công ty C trên thị trường lần lượt là 20% và 15%). Vậy, các Công ty M, B, C có vi phạm Luật Cạnh tranh không? Giải thích.

Lời giải:

Để xác định xem Công ty M, B, và C có vi phạm Luật Cạnh tranh hay không, chúng ta cần xem xét hai hành vi cụ thể trong tình huống này:

1. Thiết lập Mạng Lưới Phân Phối Độc Quyền của Công ty M:
   • Công ty M, với thị phần 51%, có thể được xem là doanh nghiệp có vị thế thống lĩnh trên thị trường bia. Việc thiết lập mạng lưới phân phối độc quyền, yêu cầu các đại lý không được bán sản phẩm của đối thủ, có thể bị coi là hành vi lạm dụng vị thế thống lĩnh.
   • Hành vi này có thể hạn chế cạnh tranh và ngăn chặn các doanh nghiệp khác tham gia vào thị trường, đồng thời tạo ra rào cản để duy trì quyền lực thị trường của Công ty M. Điều này có thể được xem là vi phạm Luật Cạnh tranh dựa trên các quy định về lạm dụng vị thế độc quyền và thực hành cạnh tranh không lành mạnh.
2. Thỏa Thuận Không Tăng Giá giữa Công ty M, B, và C:
   • Thỏa thuận giữa các công ty này về việc không tăng giá sản phẩm trừ khi có thông báo cho nhau, còn được biết đến là “thỏa thuận giá” hoặc “price fixing”, là một hình thức cấu kết để thao túng thị trường.
   • Hành vi này ngăn chặn cạnh tranh tự nhiên về giá cả giữa các doanh nghiệp, và thường được coi là vi phạm nghiêm trọng trong hầu hết các luật cạnh tranh. Nó có thể gây hại cho người tiêu dùng bằng cách duy trì giá cả ở mức cao nhân tạo và hạn chế lựa chọn.

Dựa trên các điểm trên, có thể kết luận rằng cả hai hành vi của Công ty M, B, và C có thể vi phạm Luật Cạnh tranh. Hành vi của Công ty M trong việc thiết lập mạng lưới phân phối độc quyền có thể được xem là lạm dụng vị thế độc quyền, trong khi thỏa thuận không tăng giá giữa ba công ty có thể được coi là cấu kết về giá, cả hai đều có thể làm méo mó cạnh tranh lành mạnh trên thị trường. Tuy nhiên, để xác định chắc chắn vi phạm và mức độ vi phạm, cần có sự đánh giá chi tiết từ cơ quan quản lý cạnh tranh có thẩm quyền.

Tình huống 3:

Hành vi sau đây có vi phạm Luật Cạnh tranh 2018 hay không? Nếu có sẽ chịu hình thức xử lý và biện pháp khắc phục hậu quả như thế nào?

Công ty TNHH A có trụ sở quận 1 TP.HCM sản xuất bia Laser, Công ty TNHH D (có vốn đầu tư nước ngoài) hoạt động trong khu công nghiệp ở TP.HCM sản xuất bia Box, bia Heineke và bán trên phạm vi toàn quốc. Công ty A khiếu nại đến UBCTQG, yêu cầu xử lý công ty D về hành vi hạn chế cạnh tranh theo Luật Cạnh tranh. Theo khiếu nại của Công ty A thì Công ty D có hành vi lạm dụng vị trí thống kĩnh thị trường bia TP.HCM (với thị phần là 50%), để loại bỏ đối thủ cạnh tranh khi ký các hợp đồng đại lý chỉ bán bia và quảng cáo bia của Công ty D trên thị trường TP.HCM làm cho Công ty A không thể phân phối sản phẩm của mình.

Cơ quan điều tra vụ việc cạnh tranh sẽ phải điều tra những vấn đề gì để giải quyết khiếu nại của Công ty A? Công ty D có khả năng vi phạm Luật Cạnh tranh không? Tại sao?

Lời giải:

Trong trường hợp này, để xác định xem Công ty D có vi phạm Luật Cạnh tranh 2018 hay không, cơ quan điều tra cạnh tranh cần xem xét các vấn đề sau:

1. Xác Định Vị Thế Thống Lĩnh của Công ty D trên Thị Trường:
   • Đầu tiên, cần xác định xem Công ty D có vị thế thống lĩnh trên thị trường bia tại TP.HCM hay không. Vị thế thống lĩnh thường được định nghĩa dựa trên tỷ lệ thị phần, khả năng ảnh hưởng đến giá cả, nguồn cung, hoặc quyết định của người tiêu dùng và đối thủ cạnh tranh. Với thị phần 50%, Công ty D có thể được coi là có vị thế thống lĩnh.
2. Đánh Giá Hành Vi Của Công ty D:
   • Xem xét liệu việc ký hợp đồng đại lý chỉ bán và quảng cáo bia của Công ty D có phải là hành vi lạm dụng vị thế thống lĩnh để hạn chế cạnh tranh hay không. Điều này bao gồm việc loại bỏ đối thủ cạnh tranh khỏi thị trường bằng cách ngăn chặn họ từ việc phân phối sản phẩm của mình.
3. Tác Động Của Hành Vi Đến Thị Trường:
   • Phân tích tác động của hành vi này đến cạnh tranh và người tiêu dùng, bao gồm cả việc giảm sự lựa chọn cho người tiêu dùng và tạo rào cản không hợp lý cho các doanh nghiệp khác tham gia thị trường.

Nếu Công ty D được xác định là có hành vi lạm dụng vị thế thống lĩnh trên thị trường theo Luật Cạnh tranh, họ có thể phải đối mặt với các hình thức xử lý và biện pháp khắc phục hậu quả sau:

• Hình Thức Xử Lý: Công ty D có thể bị phạt tiền, yêu cầu chấm dứt hành vi vi phạm, và/hoặc các biện pháp khắc phục khác theo quy định của Luật Cạnh tranh.
• Biện Pháp Khắc Phục Hậu Quả: Điều chỉnh hoặc hủy bỏ các hợp đồng đại lý độc quyền, mở cửa thị trường cho các đối thủ cạnh tranh, và có thể phải bồi thường cho các thiệt hại do hành vi lạm dụng vị thế thống lĩnh gây ra.

Tóm lại, việc Công ty D có vi phạm Luật Cạnh tranh hay không phụ thuộc vào kết quả điều tra chi tiết về hành vi của họ và tác động của hành vi này đến thị trường.

Học viện đào tạo pháp chế ICA cung cấp Khoá học hợp đồng: Thiết kế, Soạn thảo và Rà soát bạn đọc có thể tham khảo thêm nhé!

Mời bạn xem thêm:

• Bài tập luật công chứng có đáp án
• Một số bài tập luật an sinh xã hội có đáp án
• Một số bài tập luật xây dựng có đáp án

Câu hỏi thường gặp: