Thuê pháp chế nội bộ hay thuê ngoài cái nào lợi hơn?

Trong vận hành doanh nghiệp, rủi ro pháp lý là thứ không thể tránh khỏi. Từ hợp đồng lao động, tranh chấp thương mại đến các thủ tục hành chính, thuế… đều cần bàn tay của chuyên gia luật. Tuy nhiên, đứng trước bài toán cân đối ngân sách, rất nhiều CEO và chủ doanh nghiệp đau đầu với câu hỏi: “Thuê pháp chế nội bộ hay thuê ngoài cái nào lợi hơn?”. Liệu nuôi một nhân sự “ngồi tại chỗ” sẽ an tâm hơn, hay khoán việc cho một Hãng luật bên ngoài sẽ tiết kiệm hơn? Bài viết này của phapche.edu.vn sẽ đặt lên bàn cân so sánh chi tiết hai mô hình để giúp bạn tìm ra lời giải “có lợi” nhất cho doanh nghiệp mình.

Bài toán “con gà và quả trứng” trong đầu tư pháp lý

Nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME) thường có suy nghĩ: “Thuê luật sư ngoài thì tốn kém, tuyển nhân viên thì không đủ việc”. Kết quả là CEO tự làm, hoặc giao cho kế toán/nhân sự kiêm nhiệm. Đây là sai lầm chết người dẫn đến những rủi ro pháp lý trầm trọng sau này.

Thực tế, không có lựa chọn nào là “đúng tuyệt đối” cho mọi công ty. Câu trả lời phụ thuộc vào quy mô, dòng tiền và mức độ rủi ro của ngành nghề kinh doanh. Để chọn đúng, chúng ta cần hiểu rõ bản chất của từng mô hình.

Tổng quan hai mô hình pháp chế

Pháp chế nội bộ (In-house Counsel)

Là việc doanh nghiệp tuyển dụng nhân sự (Cử nhân Luật hoặc Luật sư) vào làm việc toàn thời gian theo Hợp đồng lao động. Họ là “người nhà”, ngồi tại văn phòng công ty 8 tiếng/ngày và chịu sự quản lý trực tiếp của Ban Giám đốc.

Pháp chế thuê ngoài (Outsourced Legal Services)

Là việc doanh nghiệp ký Hợp đồng dịch vụ với một Công ty Luật hoặc Văn phòng Luật sư để họ đảm nhận chức năng của phòng pháp chế. Doanh nghiệp có thể thuê theo gói tháng (Retainer fee), theo giờ hoặc theo từng vụ việc cụ thể.

So sánh: Thuê pháp chế nội bộ hay thuê ngoài cái nào lợi hơn?

Để trả lời câu hỏi “cái nào lợi hơn”, hãy so sánh trên 5 tiêu chí cốt lõi mà chủ doanh nghiệp quan tâm nhất:

Về Chi phí (Cost)

Pháp chế nội bộ: Bạn phải trả Lương cứng (thường từ 15 – 30 triệu/tháng cho nhân sự có kinh nghiệm) + BHXH + Thưởng tháng 13 + Phúc lợi + Chi phí chỗ ngồi, máy tính, đào tạo. Đây là chi phí cố định, dù có việc hay không vẫn phải trả.

Pháp chế thuê ngoài: Bạn trả phí dịch vụ trọn gói (thường từ 5 – 15 triệu/tháng cho SME). Không mất chi phí BHXH, chỗ ngồi. Đây là chi phí biến đổi, có thể cắt giảm khi khó khăn.

Kết luận: Thuê ngoài lợi hơn về chi phí trực tiếp.

Về Chuyên môn (Expertise)

Pháp chế nội bộ: Một nhân sự thường chỉ giỏi 1-2 mảng (ví dụ: giỏi Lao động thì yếu Hợp đồng thương mại quốc tế). Họ là “bác sĩ đa khoa”, cái gì cũng biết một chút nhưng khó chuyên sâu.

Pháp chế thuê ngoài: Bạn thuê 1 công ty luật nhưng sở hữu cả một đội ngũ chuyên gia. Khi cần tư vấn Thuế, có luật sư Thuế; khi cần tranh tụng, có luật sư tranh tụng.

Kết luận: Thuê ngoài lợi hơn về chiều sâu và độ rộng kiến thức.

Về Tính linh hoạt và Ổn định

Pháp chế nội bộ: Nhân sự có thể nghỉ việc, nghỉ thai sản, ốm đau… gây gián đoạn công việc. Việc sa thải nhân sự kém năng lực cũng tốn kém và rủi ro pháp lý.

Pháp chế thuê ngoài: Dịch vụ luôn đảm bảo tính liên tục (Service Level Agreement). Nếu luật sư phụ trách nghỉ, công ty luật sẽ cử người khác thay thế ngay lập tức. Bạn cũng dễ dàng nâng cấp hoặc cắt giảm gói dịch vụ theo tình hình kinh doanh.

Kết luận: Thuê ngoài lợi hơn về sự ổn định vận hành.

Về Độ thấu hiểu và Phản ứng nhanh

• Pháp chế nội bộ: Họ ngồi ngay cạnh phòng Giám đốc, hiểu rõ văn hóa, con người và quy trình nội bộ. Họ có thể xử lý ngay lập tức các sự vụ phát sinh trong tích tắc.
• Pháp chế thuê ngoài: Cần thời gian để tìm hiểu doanh nghiệp. Việc phản hồi thường qua email/điện thoại và có độ trễ nhất định (dù không nhiều).
• Kết luận: Nội bộ lợi hơn về tốc độ và sự thấu hiểu.

Bảng so sánh tóm tắt

Tiêu chí	Pháp chế nội bộ (In-house)	Pháp chế thuê ngoài (Outsourced)
Chi phí	Cao (Cố định)	Thấp/Linh hoạt (Biến đổi)
Chuyên môn	Giới hạn ở cá nhân	Đa dạng, cả team hỗ trợ
Tính sẵn sàng	Cao (Tại văn phòng)	Theo thỏa thuận (Online/Meeting)
Rủi ro nhân sự	Có (Nghỉ việc, ốm đau)	Thấp (Luôn có người thay thế)
Trách nhiệm	Kỷ luật lao động	Bồi thường theo Hợp đồng

Khi nào Doanh nghiệp nên chọn Thuê ngoài?

Mô hình Pháp chế thuê ngoài đặc biệt “có lợi” cho các nhóm sau:

1. Startup & SME: Ngân sách hạn hẹp, khối lượng việc pháp lý chưa nhiều đến mức cần 1 người làm full-time. Thuê ngoài giúp tối ưu dòng tiền.
2. Doanh nghiệp có nhu cầu pháp lý đa dạng: Lúc thì cần tư vấn thuế, lúc cần đăng ký nhãn hiệu, lúc cần đòi nợ. Một nhân viên nội bộ không thể làm hết được.
3. Doanh nghiệp muốn giảm tải bộ máy: Không muốn quản lý thêm nhân sự, chấm công, tính lương.

Khi nào Doanh nghiệp nên chọn Pháp chế nội bộ?

Mô hình Pháp chế nội bộ là lựa chọn bắt buộc cho:

1. Tập đoàn, Doanh nghiệp lớn: Khối lượng việc pháp lý khổng lồ, cần kiểm soát hàng ngày, hàng giờ.
2. Ngành nghề đặc thù rủi ro cao: Ngân hàng, Chứng khoán, Bất động sản… cần nhân sự túc trực để xử lý khủng hoảng ngay lập tức.
3. Cần bảo mật tuyệt đối quy trình nội bộ: Những bí mật kinh doanh nhạy cảm mà doanh nghiệp không muốn chia sẻ ra bên thứ ba.

Giải pháp tối ưu: Mô hình kết hợp (Hybrid)

Tại sao phải chọn một trong hai khi bạn có thể kết hợp cả hai? Đây là xu hướng của các doanh nghiệp thông minh hiện nay:

• Tuyển 01 Pháp chế nội bộ (Junior/Mid-level): Để xử lý các công việc hành chính, giấy tờ, hợp đồng đơn giản hàng ngày và làm đầu mối liên lạc.
• Thuê Công ty Luật bên ngoài (Retainer): Để tư vấn các vấn đề phức tạp, chiến lược, rà soát rủi ro chuyên sâu hoặc tham gia tranh tụng.

Lợi ích: Mô hình này giúp doanh nghiệp vừa có người “trực chiến” tại văn phòng, vừa có “quân sư” cao cấp hỗ trợ phía sau mà không tốn chi phí tuyển Giám đốc pháp chế lương nghìn đô.

Quay lại câu hỏi: “Thuê pháp chế nội bộ hay thuê ngoài cái nào lợi hơn?”

• Sẽ lợi hơn về chi phí và chất lượng chuyên môn nếu bạn chọn Thuê ngoài khi doanh nghiệp còn ở quy mô vừa và nhỏ.
• Sẽ lợi hơn về tính kiểm soát và tốc độ nếu bạn chọn Nội bộ khi doanh nghiệp đã lớn mạnh.

Pháp chế là khoản đầu tư cho sự an toàn. Hãy căn cứ vào túi tiền và “sức khỏe” của doanh nghiệp để chọn tấm khiên bảo vệ phù hợp nhất.

Mời bạn xem thêm:

• Doanh nghiệp nên thuê luật sư hay thuê pháp chế?
• Loại hình doanh nghiệp nào nên thuê phòng pháp chế bên ngoài?
• Ưu nhược điểm phòng pháp chế thuê ngoài hiện nay

Câu hỏi thường gặp (FAQ):