Sơ đồ bài viết
Trong các công ty nhỏ, đặc biệt là những doanh nghiệp khởi nghiệp, việc một cá nhân phải kiêm nhiệm nhiều vị trí là điều khá phổ biến. Từ kế toán kiêm hành chính nhân sự đến quản lý tổng hợp, ranh giới công việc thường rất mờ nhạt. Điều này không chỉ gây quá tải mà còn tiềm ẩn rủi ro khi bạn bị yêu cầu làm những việc vượt quá giới hạn quyền hạn hoặc chuyên môn, thậm chí là sai luật. Vậy làm thế nào để bạn biết rõ giới hạn công việc để không bị ép làm quá quyền trong công ty nhỏ? Tham khảo ngay trong bài viết sau đây.
Tại sao cần biết rõ giới hạn công việc?
Việc nắm rõ giới hạn công việc mang lại nhiều lợi ích quan trọng, đặc biệt trong môi trường công ty nhỏ:
- Bảo vệ bản thân khỏi trách nhiệm pháp lý: Khi bạn thực hiện công việc vượt quá thẩm quyền hoặc làm những việc sai luật theo yêu cầu của cấp trên, bạn có thể bị liên đới trách nhiệm, gây ra hậu quả nghiêm trọng cho bản thân và công ty.
- Duy trì hiệu suất làm việc: Khi công việc bị chồng chéo, không rõ ràng, bạn sẽ khó tập trung vào nhiệm vụ chính, dẫn đến giảm năng suất và chất lượng công việc.
- Tránh bị lợi dụng hoặc lạm dụng: Việc không rõ giới hạn có thể khiến bạn dễ bị “đẩy” các công việc không thuộc phạm vi trách nhiệm của mình, gây áp lực và làm mất cân bằng cuộc sống.
- Phát triển sự nghiệp rõ ràng: Khi hiểu rõ vai trò của mình, bạn có thể định hướng và phát triển chuyên môn sâu hơn, thay vì dàn trải không hiệu quả.
- Giữ gìn sức khỏe tinh thần: Quá tải công việc và áp lực từ những yêu cầu không rõ ràng có thể dẫn đến căng thẳng, lo âu, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe.
Biết rõ giới hạn công việc để không bị ép làm quá quyền trong công ty nhỏ
Để không bị ép làm quá quyền, bạn cần chủ động trong việc xác định và bảo vệ giới hạn công việc của mình:
Bước 1: Nắm vững mô tả công việc (JD) và hợp đồng lao động
- Đọc kỹ JD: Đây là văn bản đầu tiên và quan trọng nhất xác định vai trò, trách nhiệm, và quyền hạn của bạn. Hãy đọc thật kỹ, highlight những điểm quan trọng và đảm bảo bạn hiểu rõ từng gạch đầu dòng.
- Hợp đồng lao động: Hợp đồng lao động cũng sẽ quy định các điều khoản về vị trí công việc, nhiệm vụ chính và các quyền, nghĩa vụ liên quan.
- Trường hợp JD không rõ ràng: Nếu JD sơ sài hoặc không tồn tại, hãy chủ động đề nghị quản lý làm rõ bằng văn bản, hoặc bạn tự soạn một bản JD nháp dựa trên các công việc thực tế được giao và đề nghị cấp trên xác nhận.
Bước 2: Tìm hiểu quy định nội bộ và pháp luật liên quan
- Nội quy, quy chế công ty: Các văn bản này thường quy định về phân cấp thẩm quyền, quy trình làm việc, và các quy tắc chung mà bạn cần tuân thủ.
- Pháp luật chuyên ngành: Đặc biệt nếu bạn làm các công việc liên quan đến tài chính, nhân sự (ví dụ: kế toán, HCNS kiêm nhiệm pháp chế), bạn cần nắm vững các luật như Bộ luật Lao động, Luật Kế toán, Luật Doanh nghiệp, Luật Bảo hiểm xã hội,… Đây là “lá chắn” bảo vệ bạn khi có yêu cầu sai luật.
Bước 3: Giao tiếp rõ ràng và khéo léo với cấp trên
- Trao đổi trực tiếp: Khi có yêu cầu vượt quá giới hạn hoặc không rõ ràng, đừng ngại hỏi lại cấp trên để làm rõ. Bạn có thể hỏi: “Em hiểu nhiệm vụ này là X, nhưng theo JD của em thì Y. Liệu có sự nhầm lẫn không ạ?” hoặc “Việc này có thuộc phạm vi trách nhiệm của em không ạ?”.
- Trình bày lý do: Nếu bạn từ chối một yêu cầu vì nó vượt quá giới hạn hoặc sai luật, hãy giải thích rõ ràng lý do dựa trên JD, quy định công ty hoặc pháp luật. Luôn giữ thái độ tôn trọng và chuyên nghiệp.
- Đề xuất giải pháp: Thay vì chỉ từ chối, hãy đề xuất các phương án thay thế hoặc cách thức giải quyết mà vẫn đảm bảo tuân thủ giới hạn và quy định. Ví dụ: “Việc này thuộc trách nhiệm của phòng Z, em có thể giúp anh/chị liên hệ với phòng Z để xử lý ạ.”
- Ghi nhận bằng văn bản (email): Sau các cuộc trao đổi quan trọng, đặc biệt là những lần sếp giao việc không rõ ràng hoặc có thể sai luật, hãy gửi email tóm tắt lại nội dung cuộc họp và xác nhận lại các yêu cầu. Điều này tạo bằng chứng hữu hình nếu sau này có vấn đề phát sinh.
Bước 4: Biết khi nào cần nói “Không” và giữ vững lập trường
- Từ chối công việc sai luật: Đây là nguyên tắc vàng. Dù sếp có yêu cầu thế nào, bạn không được làm những việc trái pháp luật, đặc biệt là những việc có thể dẫn đến trách nhiệm hình sự hoặc hành chính nặng nề. Hãy giải thích rõ ràng các điều luật bị vi phạm và hậu quả pháp lý.
- Từ chối công việc quá tải hoặc không thuộc chuyên môn: Nếu bạn đang quá tải hoặc công việc không thuộc phạm vi chuyên môn nhưng không ảnh hưởng đến pháp luật, bạn có thể thương lượng. Hãy trình bày về khối lượng công việc hiện tại, những ưu tiên và khả năng hoàn thành.
Nâng cao năng lực pháp lý để tự bảo vệ mình
Việc biết rõ giới hạn công việc không chỉ dựa vào mô tả công việc, mà còn phụ thuộc rất nhiều vào kiến thức pháp luật của bạn. Đặc biệt đối với những ai đang kiêm nhiệm các vị trí quan trọng như kế toán, hành chính, nhân sự, việc nắm vững luật pháp là “bảo bối” giúp bạn tự tin làm việc, tránh rủi ro và biết cách từ chối những yêu cầu không phù hợp.
Pháp chế ICA hiểu rằng bạn đang phải đối mặt với nhiều áp lực và thách thức trong môi trường công ty nhỏ. Đó là lý do chúng tôi đã xây dựng Khóa đào tạo Pháp luật cho Kế toán, Hành chính Nhân sự kiêm nhiệm Pháp chế tại Doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Khóa học này được thiết kế đặc biệt để trang bị cho bạn:
- Kiến thức pháp luật cốt lõi: Các quy định về lao động, hợp đồng, bảo hiểm, tài chính – những lĩnh vực mà bạn thường xuyên tiếp xúc.
- Kỹ năng nhận diện và xử lý rủi ro pháp lý: Giúp bạn nhận ra các yêu cầu sai luật và biết cách xử lý chúng một cách khéo léo.
- Kỹ năng tư vấn pháp lý nội bộ: Nâng cao vai trò của bạn trong việc tư vấn cho ban lãnh đạo, giúp công ty tuân thủ pháp luật.
- Kinh nghiệm thực chiến: Xử lý các tình huống thường gặp trong doanh nghiệp nhỏ để bạn tự tin hơn khi đối mặt với thực tế.
Tham gia khóa học, bạn sẽ không chỉ nắm vững kiến thức mà còn học được cách ứng xử thông minh, bảo vệ bản thân và góp phần xây dựng môi trường làm việc chuyên nghiệp, hợp pháp cho công ty.
Đừng để bản thân bị ép làm quá quyền. Hãy trang bị kiến thức để tự tin làm chủ công việc của mình! Tìm hiểu và đăng ký khóa học ngay tại đây: https://phapche.edu.vn/courses/khoa-dao-tao-phap-luat-cho-ke-toan-hanh-chinh-nhan-su-kiem-nhiem-phap-che-tai-doanh-nghiep-vua-va-nho/
Mời bạn xem thêm: