Sơ đồ bài viết
Việc sếp giao việc sai luật là một tình huống khó xử và tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý cho bộ phận Hành chính Nhân sự (HCNS). Nếu không xử lý khéo léo, HCNS có thể bị liên đới trách nhiệm, thậm chí đối mặt với hậu quả pháp lý nghiêm trọng. Vậy làm thế nào để HCNS vừa hoàn thành nhiệm vụ, vừa bảo vệ bản thân khi đứng trước yêu cầu sai luật của cấp trên? Tham khảo ngay trong bài viết “Sếp giao việc sai luật, hành chính nhân sự làm sao để không bị liên đới?” của pháp chế ICA nhé!
Nhận diện các trường hợp sếp giao việc sai luật phổ biến
Trước hết, HCNS cần có kiến thức vững vàng về pháp luật để nhận diện chính xác các hành vi sai trái. Một số trường hợp phổ biến mà sếp có thể yêu cầu HCNS thực hiện sai luật bao gồm:
- Về hợp đồng lao động: Yêu cầu ký hợp đồng thử việc quá thời hạn, ký hợp đồng sai loại hình (ví dụ: ký hợp đồng thời vụ thay cho hợp đồng không xác định thời hạn với công việc ổn định), không đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế cho người lao động.
- Về lương, thưởng, chế độ: Trả lương thấp hơn mức tối thiểu vùng, không trả đủ lương làm thêm giờ, không chi trả các khoản phụ cấp bắt buộc, trì hoãn thanh toán lương mà không có lý do chính đáng.
- Về kỷ luật lao động: Sa thải, đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái luật (ví dụ: không có căn cứ, không đúng quy trình, không báo trước), áp dụng hình thức kỷ luật không đúng với mức độ vi phạm hoặc không có trong nội quy lao động.
- Về giờ làm việc, nghỉ ngơi: Ép buộc làm thêm giờ quá quy định, không đảm bảo ngày nghỉ tuần, ngày nghỉ lễ, Tết.
- Về an toàn vệ sinh lao động: Yêu cầu làm việc trong môi trường độc hại mà không có trang bị bảo hộ, không khám sức khỏe định kỳ cho người lao động.
Sếp giao việc sai luật, hành chính nhân sự làm sao để không bị liên đới?
Khi phát hiện sếp giao việc sai luật, HCNS cần hành động một cách cẩn trọng và có chiến lược để tự bảo vệ mình:
Bước 1: Thu thập thông tin và xác định rõ mức độ vi phạm
- Xác định tính pháp lý: Rà soát lại các quy định pháp luật liên quan (Bộ luật Lao động, Luật Bảo hiểm xã hội, các Nghị định, Thông tư hướng dẫn…) để khẳng định chắc chắn yêu cầu của sếp là sai luật.
- Lưu giữ bằng chứng: Thu thập mọi bằng chứng liên quan đến yêu cầu sai luật: email, tin nhắn, biên bản cuộc họp, chỉ thị miệng (cố gắng yêu cầu sếp xác nhận lại qua email hoặc văn bản nếu có thể). Việc này cực kỳ quan trọng để chứng minh bạn đã được chỉ đạo và không tự ý thực hiện hành vi vi phạm.
Bước 2: Giao tiếp khéo léo và giải thích rủi ro pháp lý
- Trình bày quan điểm một cách chuyên nghiệp: Gặp sếp để trao đổi trực tiếp, trình bày rõ ràng các căn cứ pháp luật mà yêu cầu của sếp có thể vi phạm.
- Phân tích hậu quả: Nhấn mạnh các rủi ro pháp lý mà công ty và bản thân sếp có thể đối mặt (ví dụ: bị thanh tra, kiểm tra, bị xử phạt hành chính, bị người lao động kiện ra tòa, ảnh hưởng uy tín doanh nghiệp). Đặt lợi ích lâu dài của công ty lên hàng đầu.
- Đề xuất phương án hợp pháp: Thay vì chỉ từ chối, HCNS nên chủ động đề xuất các giải pháp thay thế hợp pháp, vẫn đạt được mục tiêu của sếp nhưng tuân thủ quy định pháp luật. Ví dụ: thay vì sa thải trái luật, hãy tư vấn quy trình kỷ luật đúng luật hoặc thỏa thuận chấm dứt hợp đồng lao động.
- Luôn giữ thái độ tôn trọng và xây dựng: Tránh đối đầu trực tiếp, gay gắt. Mục tiêu là để sếp hiểu vấn đề và thay đổi quyết định, không phải để tranh cãi.
Bước 3: Đảm bảo có văn bản/email xác nhận
- Sau khi trao đổi, dù sếp đồng ý hay vẫn giữ nguyên yêu cầu, hãy gửi một email tổng hợp nội dung cuộc họp/trao đổi. Trong email, bạn nên ghi rõ:
- Tóm tắt yêu cầu của sếp.
- Phân tích của bạn về việc yêu cầu đó có thể vi phạm pháp luật (dẫn chiếu điều luật cụ thể).
- Các rủi ro pháp lý tiềm ẩn.
- Các phương án hợp pháp bạn đã đề xuất.
- Đề nghị sếp xem xét lại hoặc đưa ra chỉ đạo cuối cùng bằng văn bản/email.
- Nếu sếp vẫn kiên quyết yêu cầu thực hiện: Email này sẽ là bằng chứng quan trọng chứng minh bạn đã cảnh báo và không tự ý làm sai. Nếu có thể, hãy yêu cầu sếp ký xác nhận chỉ đạo đó hoặc trả lời lại email.
Bước 4: Từ chối thực hiện hành vi sai trái (nếu cần thiết)
- Đây là bước cuối cùng và mang tính quyết định. Nếu sếp vẫn cố tình yêu cầu thực hiện hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng, mà việc thực hiện có thể khiến bạn chịu trách nhiệm hình sự hoặc hành chính nặng nề, HCNS cần từ chối thực hiện yêu cầu đó.
- Trong trường hợp này, việc từ chối cần được thực hiện một cách lịch sự, dựa trên các căn cứ pháp luật đã được trình bày.
- Cân nhắc rủi ro: Quyết định từ chối có thể ảnh hưởng đến công việc của bạn. Tuy nhiên, rủi ro pháp lý khi làm sai luật thường lớn hơn rất nhiều.
Pháp chế ICA thấu hiểu những thách thức này và mang đến giải pháp tối ưu cho bạn. Tham khảo ngay Khóa đào tạo Pháp luật cho Kế toán, Hành chính Nhân sự kiêm nhiệm Pháp chế tại Doanh nghiệp vừa và nhỏ của Pháp chế ICA. Khóa học được thiết kế chuyên biệt, cung cấp kiến thức nền tảng và chuyên sâu về:
- Luật Lao động và các quy định liên quan.
- Luật Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế, Bảo hiểm thất nghiệp.
- Quy trình giải quyết tranh chấp lao động.
- Kỹ năng soạn thảo văn bản pháp lý, nội quy, quy chế công ty.
- Kinh nghiệm xử lý các tình huống pháp lý phát sinh trong doanh nghiệp.
Tham gia khóa học, bạn sẽ được trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết để tự tin làm việc, tư vấn pháp lý hiệu quả cho ban lãnh đạo và bảo vệ bản thân khỏi mọi rủi ro pháp lý trong quá trình công tác.
Tìm hiểu và đăng ký khóa học ngay tại đây: https://phapche.edu.vn/courses/khoa-dao-tao-phap-luat-cho-ke-toan-hanh-chinh-nhan-su-kiem-nhiem-phap-che-tai-doanh-nghiep-vua-va-nho/
Mời bạn xem thêm: