Bạn là kế toán và muốn đảm bảo tuân thủ đúng pháp luật trong công việc? Hãy đặc biệt lưu ý đến quy định những việc kế toán không được làm năm 2025. Theo Luật Kế toán hiện hành và các văn bản hướng dẫn mới nhất, có những hành vi bị nghiêm cấm tuyệt đối như làm giả chứng từ, tẩy xóa sổ sách, thông đồng làm sai lệch số liệu… Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nắm rõ các hành vi vi phạm, mức xử phạt tương ứng và những lưu ý quan trọng để hành nghề kế toán đúng chuẩn, tránh rủi ro pháp lý cho cá nhân và doanh nghiệp.

Quy định những việc kế toán không được làm năm 2025

Hiện tại, chưa có Luật Kế toán 2025, do đó trong năm 2025, các hành vi bị nghiêm cấm trong lĩnh vực kế toán vẫn tiếp tục áp dụng theo quy định tại Điều 13 Luật Kế toán 2015 đang có hiệu lực. Dưới đây là các hành vi bị pháp luật nghiêm cấm trong hoạt động kế toán năm 2025:

• Giả mạo, khai man, tẩy xóa chứng từ kế toán hoặc thỏa thuận, ép buộc người khác thực hiện hành vi đó.
• Cung cấp hoặc xác nhận sai thông tin, số liệu kế toán, dù là cố ý hay do thỏa thuận, ép buộc.
• Để ngoài sổ kế toán các tài sản, công nợ phát sinh của đơn vị kế toán.
• Hủy bỏ hoặc làm hư hỏng tài liệu kế toán trước khi hết thời hạn lưu trữ theo quy định.
• Ban hành, công bố chế độ kế toán không đúng thẩm quyền.
• Ép buộc kế toán viên làm sai luật, đe dọa hoặc trù dập người làm kế toán.
• Người quản lý đơn vị kế toán kiêm nhiệm trái phép các vị trí như kế toán, thủ quỹ, thủ kho (trừ doanh nghiệp tư nhân hoặc công ty TNHH do một cá nhân làm chủ).
• Bố trí, thuê người làm kế toán, kế toán trưởng không đủ điều kiện, tiêu chuẩn theo luật.
• Cho thuê, cho mượn hoặc thuê/mượn chứng chỉ hành nghề kế toán dưới mọi hình thức.
• Lập hai hệ thống sổ kế toán trở lên, hoặc cung cấp báo cáo tài chính có số liệu mâu thuẫn trong cùng kỳ kế toán.
• Kinh doanh dịch vụ kế toán khi chưa được cấp phép, hoặc hành nghề khi không đủ điều kiện.
• Lạm dụng tên gọi “dịch vụ kế toán” nếu không có đủ điều kiện sau 06 tháng kể từ ngày đăng ký doanh nghiệp hoặc đã chấm dứt hoạt động dịch vụ kế toán.
• Thuê tổ chức, cá nhân không đủ điều kiện cung cấp dịch vụ kế toán cho đơn vị mình.
• Thông đồng với khách hàng để làm sai lệch số liệu, thông tin kế toán.
• Các hành vi vi phạm quy định pháp luật khác liên quan đến phòng, chống tham nhũng trong hoạt động kế toán.

Việc nắm rõ những hành vi bị nghiêm cấm giúp các kế toán viên, doanh nghiệp hành nghề đúng pháp luật, tránh rủi ro về xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự nếu vi phạm.

Những người nào không được làm kế toán theo quy định?

Căn cứ Điều 52 Luật Kế toán 2015 (vẫn đang có hiệu lực trong năm 2025 do chưa có văn bản thay thế), các đối tượng không được phép làm kế toán bao gồm:

1. Người không đủ năng lực pháp lý hoặc bị hạn chế quyền công dân:
   • Người chưa thành niên;
   • Người bị Tòa án tuyên bố hạn chế hoặc mất năng lực hành vi dân sự;
   • Người đang chấp hành biện pháp giáo dục bắt buộc hoặc cai nghiện bắt buộc.
2. Người vi phạm pháp luật nghiêm trọng hoặc đang chịu trách nhiệm hình sự:
   • Người đang bị cấm hành nghề kế toán theo bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật;
   • Người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự;
   • Người đang chấp hành hình phạt tù, hoặc đã bị kết án về tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế hoặc tội phạm về chức vụ liên quan đến tài chính – kế toán mà chưa được xóa án tích.
3. Người có mối quan hệ gia đình gần gũi với người quản lý trong cùng đơn vị kế toán:
   • Bao gồm: cha mẹ, cha mẹ nuôi, vợ/chồng, con đẻ, con nuôi, anh chị em ruột của:
     • Người đại diện theo pháp luật,
     • Người đứng đầu đơn vị,
     • Giám đốc, tổng giám đốc và cấp phó của họ,
     • Người phụ trách công tác tài chính – kế toán hoặc kế toán trưởng.
   • Ngoại lệ: doanh nghiệp tư nhân hoặc công ty TNHH do một cá nhân làm chủ sở hữu, hoặc các trường hợp khác do Chính phủ quy định.
4. Người có xung đột lợi ích trong cùng đơn vị kế toán:
   • Bao gồm: người đang giữ chức vụ quản lý, điều hành, thủ kho, thủ quỹ, người mua – bán tài sản… trong cùng đơn vị.
   • Ngoại lệ tương tự mục 3.

Việc xác định đúng đối tượng không đủ điều kiện hành nghề kế toán là rất quan trọng, giúp doanh nghiệp tuân thủ pháp luật, tránh vi phạm và các rủi ro liên quan đến báo cáo tài chính, kiểm toán hay thanh tra thuế.

Mời bạn xem thêm:

• Quy định về đăng ký sử dụng chứng từ điện tử từ 01/06/2025?
• Có được thi lấy chứng chỉ kế toán viên khi mới có giấy chứng nhận tốt nghiệp tạm thời?
• Có được cho thuê chứng chỉ kế toán viên?