Sơ đồ bài viết
Hệ thống pháp luật Việt Nam được cấu thành từ nhiều ngành luật cơ bản, mỗi ngành điều chỉnh một lĩnh vực quan hệ xã hội khác nhau. Việc hiểu rõ các ngành luật giúp sinh viên luật, người nghiên cứu và cả doanh nghiệp áp dụng đúng đắn trong thực tiễn. Vậy cụ thể, 12 ngành luật cơ bản trong hệ thống pháp luật Việt Nam gồm những gì? Cùng tìm hiểu trong bài viết của Pháp chế ICA nhé!
1. Luật Hiến pháp
Ngành luật nền tảng, quy định về chế độ chính trị, tổ chức bộ máy nhà nước, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân. Là “luật gốc”, định hướng cho toàn bộ hệ thống pháp luật.
2. Luật Hành chính
Điều chỉnh quan hệ giữa cơ quan nhà nước với tổ chức, cá nhân trong hoạt động quản lý hành chính. Gắn liền với các thủ tục hành chính, xử phạt vi phạm hành chính.
3. Luật Hình sự
Quy định hành vi phạm tội, hình phạt và các biện pháp tư pháp. Đảm bảo trật tự, an toàn xã hội và công bằng.
4. Luật Dân sự
Điều chỉnh các quan hệ tài sản và quan hệ nhân thân. Nền tảng quan trọng cho giao dịch dân sự, hợp đồng, thừa kế.
5. Luật Tố tụng dân sự
Quy định trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp dân sự, hôn nhân, lao động, kinh doanh – thương mại tại tòa án.
6. Luật Tố tụng hình sự
Điều chỉnh hoạt động khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án hình sự. Bảo đảm quyền con người, quyền công dân trong tố tụng.
7. Luật Lao động
Quy định quyền và nghĩa vụ giữa người lao động và người sử dụng lao động. Liên quan đến hợp đồng lao động, tiền lương, bảo hiểm, an toàn lao động.
8. Luật Hôn nhân và Gia đình
Điều chỉnh quan hệ kết hôn, ly hôn, quan hệ giữa vợ chồng, cha mẹ – con, nghĩa vụ cấp dưỡng, nuôi con nuôi.
9. Luật Đất đai
Quy định về chế độ quản lý, sử dụng đất đai – tư liệu sản xuất đặc biệt quan trọng. Bao gồm cấp sổ đỏ, chuyển nhượng, thu hồi, bồi thường, giải phóng mặt bằng.
10. Luật Kinh tế (hay Luật Thương mại – Doanh nghiệp)
Điều chỉnh các quan hệ kinh doanh, thương mại, đầu tư, hợp đồng kinh tế. Nền tảng pháp lý cho sự phát triển kinh tế thị trường.
11. Luật Tài chính – Ngân sách
Quy định về thu – chi ngân sách nhà nước, quản lý thuế, phí, lệ phí. Gắn liền với các hoạt động tài chính công.
12. Luật Quốc tế
Điều chỉnh quan hệ giữa các quốc gia, tổ chức quốc tế, cá nhân, pháp nhân có yếu tố nước ngoài. Bao gồm công pháp quốc tế và tư pháp quốc tế.
12 ngành luật cơ bản trong hệ thống pháp luật Việt Nam bao trùm hầu hết các lĩnh vực đời sống xã hội, từ kinh tế, dân sự, hình sự đến đất đai, lao động, hôn nhân và quốc tế. Việc nắm vững kiến thức về các ngành luật này có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với mỗi cá nhân, tổ chức và đặc biệt là sinh viên ngành luật.
Đối với sinh viên luật, đây không chỉ là kiến thức học thuật mà còn là nền tảng tư duy để phân tích, đánh giá và giải quyết các vấn đề pháp lý một cách logic và có hệ thống. Việc hiểu rõ từng ngành luật sẽ giúp sinh viên định hướng nghề nghiệp, lựa chọn lĩnh vực chuyên sâu phù hợp và tự tin hơn khi bước vào thực tiễn hành nghề.
Đối với cá nhân và tổ chức, kiến thức về các ngành luật cơ bản giúp mọi người tự bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Nó là “bộ công cụ” giúp chúng ta chủ động hơn trong các giao dịch hàng ngày, từ ký kết hợp đồng, mua bán tài sản cho đến giải quyết tranh chấp. Nắm vững pháp luật chính là cách tốt nhất để phòng tránh rủi ro, đảm bảo các hoạt động diễn ra an toàn và đúng đắn.
Mời bạn xem thêm: