Hiện nay, những cuộc ly hôn xảy ra ngày càng nhiều. Trong những vụ việc ly hôn, hai bên có kèm thêm nhiều yêu cầu khác như cấp dưỡng, chia tài sản, giành quyền nuôi con hay tước quyền nuôi con của đối phương. Vậy tước quyền nuôi con trong trường hợp nào là đúng quy định pháp luật? Hãy theo dõi bài viết của Học viện đào tạo pháp chế ICA để biết thêm thông tin cần thiết nhé!

Tước quyền nuôi con trong trường hợp nào?

Không phải cứ là cha mẹ là sẽ được quyền tuyệt đối trong việc chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục con cái. Theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 thì trong một số trường hợp cụ thể, cha mẹ có thể bị tước quyền nuôi con dưới 18 tuổi như sau: 

• Cha mẹ bị kết án về tội danh xâm phạm về tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm hoặc danh dự của con với lỗi cố ý hoặc có các hành vi vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ trông nom, nuôi dưỡng và giáo dục con cái;
• Có hành vi phá tán tài sản của con ;
• Có lối sống đồi trụy;
• Cha mẹ xúi giục, ép buộc con cái làm điều trái pháp luật, trái với đạo đức xã hội. 

Tùy vào từng trường hợp khác nhau thì Tòa án có quyền tự mình hoặc theo yêu cầu của các cá nhân hoặc cơ quan, tổ chức để ra quyết định không cho cha mẹ trông nom, chăm sóc và giáo dục con cái, quản lý tài sản riêng của con hoặc không được phép là người đại diện theo pháp luật của con trong thời gian từ 01 năm đến 05 năm. Tuy nhiên, tùy vào từng trường hợp mà Tòa án có thể xem xét việc rút ngắn thời gian này. 

Ai có quyền yêu cầu hạn chế quyền cha mẹ khi con dưới 18 tuổi?

Theo quy định của pháp luật tố tụng dân sự thì người có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế quyền của cha mẹ đối với con dưới 18 tuổi bao gồm cha hoặc mẹ hoặc người giám hộ của con.

Cá nhân, cơ quan tổ chức có quyền yêu cầu tòa án hạn chế quyền của cha mẹ đối với con dưới 18 tuổi: 

• Người thân thích 
• Cơ quan quản lý nhà nước về gia đình 
• Cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em 
• Hội liên hiệp phụ nữ. 

Trong trường hợp cá nhân, cơ quan, tổ chức khác khi phát hiện ra hành vi của cha, mẹ thuộc các trường hợp bị tước, hạn chế quyền đối với con cái dưới 18 tuổi thì có quyền đề nghị cơ quan hoặc tổ chức quản lý nhà nước về gia đình hoặc cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em hoặc hội liên hiệp phụ nữ để yêu cầu Tòa án hạn chế quyền của cha mẹ đối với con dưới 18 tuổi. 

Cơ quan nào có thẩm quyền tước, hạn chế quyền cha mẹ đối với con dưới 18 tuổi?

Như phân tích ở trên thì tùy vào từng trường hợp khác nhau thì Tòa án có quyền tự mình hoặc theo yêu cầu của các cá nhân hoặc cơ quan, tổ chức để ra quyết định không cho cha mẹ trông nom, chăm sóc và giáo dục con cái, quản lý tài sản riêng của con hoặc không được phép là người đại diện theo pháp luật của con trong thời gian từ 01 năm đến 05 năm. Tuy nhiên, tùy vào từng trường hợp mà Tòa án có thể xem xét việc rút ngắn thời gian này. 

Mẹ ngoại tình có bị tước quyền nuôi con không?

Các trường hợp bị tước quyền nuôi con bao gồm:

• Cha mẹ bị kết án về tội danh xâm phạm về tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm hoặc danh dự của con với lỗi cố ý hoặc có các hành vi vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ trông nom, nuôi dưỡng và giáo dục con cái
• Có hành vi phá tán tài sản của con 
• Có lối sống đồi trụy 
• Cha mẹ xúi giục, ép buộc con cái làm điều trái pháp luật, trái với đạo đức xã hội. 

Theo đó, việc ngoại tình không thuộc một trong các trường hợp bị tước quyền nuôi con như trên và việc mẹ ngoại tình không gây ra một trong các hành vi nêu trên đối với con cái thì sẽ không bị tước quyền nuôi con. 

Quyền nuôi con khi ly hôn?

Quyền nuôi con khi ly hôn là một dạng tranh chấp khá phổ biến đối với những cặp vợ chồng khi tiến hành thủ tục ly hôn. Căn cứ theo Điều 81 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định đối với việc trông nom, chăm sóc, giáo dục và nuôi dưỡng con cái sau khi ly hôn như sau: 

“1. Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan.

2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.

3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con”.

Tước quyền thăm con giải quyết như thế nào?

Trong trường hợp có hành vi cản trở quyền thăm nuôi con sau khi ly hôn sẽ bị xử phạt vi phạm theo Điều 53 Nghị định 167/2013/NĐ-CP với mức xử phạt là Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng.

Bên cạnh đó, khi có hành vi cản trở hoặc tước quyền thăm con thì có thể:

• Tố cáo hành vi của vợ bạn tới cơ quan công an hoặc Ủy ban nhân dân có thẩm quyền để xử phạt hành vi của vợ bạn;
• Xin giấy xác nhận của Ủy ban nhân dân hoặc công an về việc vợ bạn có hành vi cản trở/ tước quyền chăm con của bạn. 

Hồ sơ yêu cầu thi hành án ly hôn bao gồm: 

• Đơn yêu cầu thi hành án ly hôn;
• Bản án, quyết định ly hôn của Tòa án;
• Chứng minh nhân dân, sổ hộ khẩu (bản sao chứng thực);
• Giấy khai sinh của con (bản sao chứng thực);
• Giấy xác nhận của Ủy ban nhân dân hoặc công an về việc vợ bạn có hành vi cản trở/ tước quyền chăm con của bạn. 

Sau khi chuẩn bị một bộ hồ sơ đầy đủ như trên, tiếp theo mang nộp tại Cơ quan thi hành án nơi có Tòa án nhân dân đã xét xử vụ việc ly hôn để được giải quyết. Thời gian có thể yêu cầu thi hành án về quyền thăm nom con cái sau khi ly hôn theo quy định là trong thời hạn 05 năm, kể từ ngày bản án, quyết định ly hôn có hiệu lực pháp luật.

Mời bạn xem thêm:

Câu hỏi thường gặp