Tổng hợp bài tập so sánh Luật hình sự phần 5 là một tài liệu hữu ích giúp sinh viên và những ai đang nghiên cứu về lĩnh vực luật hình sự có cái nhìn rõ ràng và chi tiết hơn về các quy định pháp lý trong phần này. Bài tập không chỉ giúp bạn hệ thống lại kiến thức mà còn nâng cao khả năng phân tích, so sánh các tình huống pháp lý trong thực tế. Với những câu hỏi cụ thể, dễ hiểu, tài liệu này sẽ là công cụ tuyệt vời giúp bạn củng cố lý thuyết và rèn luyện kỹ năng áp dụng luật hiệu quả.

Tham khảo trọn bộ bài giảng môn học Luật Hình sự: https://study.phapche.edu.vn/khoa-hoc-tim-hieu-mon-luat-hinh-su-1?ref=lnpc

Tổng hợp bài tập so sánh Luật hình sự phần 5

Tình huống 13:

Ngày 23/01/2009, A thực hiện hành vi hiếp dâm chị H. Do quá uất ức, chị H đã treo cổ tự sát. Ngày 07/07/2009, Tòa án nhân dân tỉnh H xét xử A về tội hiếp dâm theo điểm c khoản 3 Điều 111 Bộ luật Hình sự (BLHS).

Câu hỏi:

1. Cấu thành tội phạm của tội hiếp dâm (Điều 111 BLHS) là cấu thành tội phạm hình thức hay không?
2. Theo phân loại tội phạm tại Điều 8 BLHS, tội hiếp dâm mà A thực hiện và bị xét xử thuộc loại tội phạm gì? Giải thích lý do.

Lời giải:

1. Cấu thành tội phạm của tội hiếp dâm là cấu thành tội phạm hình thức.

• Khái niệm: Cấu thành tội phạm hình thức là loại cấu thành mà tội phạm được xác định dựa trên hành vi nguy hiểm cho xã hội, không yêu cầu phải có hậu quả cụ thể xảy ra.
• Phân tích: Tội hiếp dâm được quy định tại Điều 111 BLHS là cấu thành tội phạm hình thức. Để cấu thành tội này, cần có các dấu hiệu khách quan sau:
  • Hành vi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể chống cự của nạn nhân.
  • Hành vi giao cấu trái ý muốn của nạn nhân.
  Khi người phạm tội thực hiện đầy đủ các hành vi khách quan này, tội phạm được coi là hoàn thành, bất kể hậu quả thực tế có xảy ra hay không.
• Kết luận: Trong trường hợp này, A đã dùng vũ lực để hiếp dâm chị H, dẫn đến hậu quả nghiêm trọng là chị H tự sát. Tuy nhiên, việc xác định tội danh không phụ thuộc vào hậu quả tự sát mà dựa vào hành vi giao cấu trái ý muốn của nạn nhân.

2. Tội hiếp dâm mà A thực hiện và bị xét xử thuộc loại tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.

• Căn cứ pháp lý: Theo khoản 3 Điều 8 BLHS, tội phạm được phân thành 4 loại: ít nghiêm trọng, nghiêm trọng, rất nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng. Việc phân loại dựa vào mức độ nguy hiểm cho xã hội và khung hình phạt quy định.
• Phân tích:
  • Tội hiếp dâm tại khoản 3 Điều 111 BLHS có khung hình phạt từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình. Đây là khung hình phạt cao nhất đối với tội hiếp dâm, áp dụng cho các trường hợp có tình tiết tăng nặng, bao gồm:
    • Gây tổn hại nghiêm trọng cho sức khỏe nạn nhân (tỷ lệ thương tật từ 61% trở lên).
    • Biết mình bị nhiễm HIV mà vẫn phạm tội.
    • Làm nạn nhân chết hoặc tự sát.
  • Trong trường hợp này, A đã phạm tội hiếp dâm dẫn đến hậu quả nghiêm trọng là chị H tự sát. Hành vi này thuộc điểm c khoản 3 Điều 111 BLHS, được xác định là tội đặc biệt nghiêm trọng vì có mức độ nguy hiểm cao và khung hình phạt cao nhất trên 15 năm tù.
• Kết luận: Hành vi của A thuộc loại tội đặc biệt nghiêm trọng. Theo quy định pháp luật, A có thể bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình.

Tình huống 14:

Một người tên A trộm chiếc xe SH, sau đó mang đến gửi ở nhà B (bạn thân). Khi B hỏi nguồn gốc chiếc xe, A thừa nhận đó là xe trộm và nhờ B giữ hộ với hứa hẹn rằng sẽ có người mua xe và B sẽ được chia tiền. A rời đi và quay lại lấy xe vào ngày hôm sau, rồi đưa cho B 5 triệu đồng.

Câu hỏi:
B phạm tội gì trong trường hợp này? Đồng phạm tội trộm cắp hay tội che giấu tội phạm?

Giải đáp:

1. Xác định tội danh:

Theo Điều 250 Bộ luật Hình sự (BLHS), hành vi chứa chấp hoặc tiêu thụ tài sản do phạm tội mà có được xác định như sau:

• Chứa chấp là các hành vi như cất giữ, bảo quản tài sản do người khác phạm tội mà có.
• Tiêu thụ bao gồm các hành vi như mua, nhận để bán lại, giới thiệu người khác mua hoặc chuyển giao tài sản cho người khác theo yêu cầu của người phạm tội.

Trường hợp của B:

• B chỉ thực hiện hành vi cất giữ chiếc xe mà không trực tiếp tham gia tiêu thụ, vì vậy tội danh xác định là Chứa chấp tài sản do người khác phạm tội mà có.

2. Phân tích hành vi:

• Tình tiết “không hứa hẹn trước”: Điều này cho thấy B không đồng phạm với A trong tội trộm cắp tài sản.
• Tuy nhiên, hành vi cất giữ tang vật của tội phạm vẫn cấu thành tội chứa chấp, nếu mục đích của B không phải là giúp đỡ A thoát tội, mà là nhằm trục lợi (nhận 5 triệu đồng).

Do đó, hành vi của B phù hợp với cấu thành tội Chứa chấp tài sản do người khác phạm tội mà có.

Tình huống 15:

B, C và D lập tổ chức “Vì Dân Chủ và Nhân Quyền” với động cơ chống chính quyền nhân dân, đồng thời thực hiện các hoạt động:

1. Tập hợp hơn 50 người, bao gồm các thành phần bất mãn và thanh niên nhẹ dạ cả tin.
2. Liên hệ với nước ngoài qua mạng Internet để xin vũ khí, tiền bạc (chưa thực hiện được).
3. Đặt mìn phá trụ sở UBND xã.
4. Bao vây UBND xã, huyện và bắn chết một số cán bộ công an xã, huyện.

Câu hỏi:
Hành vi của nhóm B, C, D cấu thành tội gì? Hãy phân tích cơ sở pháp lý để định tội.

Giải đáp:

1. Dấu hiệu tội phạm:

Hành vi của nhóm B, C, D có các dấu hiệu cấu thành các tội sau:

1. Tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân (Điều 109 BLHS):
   • Khách thể: Xâm phạm trực tiếp đến sự tồn tại của chính quyền nhân dân.
   • Hành vi khách quan:
     • Thành lập tổ chức “Vì Dân Chủ và Nhân Quyền” với mục tiêu chống chính quyền.
     • Thực hiện các hành động cụ thể như tập hợp lực lượng, liên hệ nước ngoài, và tiến hành phá hoại.
   • Mặt chủ quan: Hành vi có động cơ rõ ràng nhằm lật đổ chính quyền nhân dân.
2. Tội bạo loạn (Điều 112 BLHS):
   • Khách thể: Gây nguy hại đến sự an toàn của chính quyền và lực lượng vũ trang.
   • Hành vi khách quan:
     • Bao vây trụ sở UBND xã, huyện.
     • Tấn công bằng vũ khí, giết chết cán bộ công an.
   • Mục đích: Tạo ra sự mất ổn định về chính trị và trật tự xã hội.
3. Tội phá hoại cơ sở vật chất – kỹ thuật (Điều 114 BLHS):
   • Hành vi khách quan: Đặt mìn phá trụ sở UBND xã, làm tổn hại cơ sở vật chất, hủy hoại tài liệu quan trọng.
   • Mục đích: Cản trở hoạt động bình thường của cơ quan nhà nước.
4. Tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân (Điều 113 BLHS):
   • Khách thể: Xâm phạm đến sự vững mạnh của chính quyền và an toàn của con người.
   • Hành vi khách quan: Sử dụng bạo lực (bắn chết cán bộ) để đe dọa và làm suy yếu chính quyền.

2. Định tội danh:

Dựa trên các tình tiết và mục đích xuyên suốt của nhóm B, C, D, hành vi của họ tập trung vào việc lật đổ chính quyền nhân dân. Do đó:

• Hành vi của nhóm chủ yếu cấu thành Tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân (Điều 109 BLHS).
• Các hành vi khác như đặt mìn, bao vây, giết cán bộ đều là phương tiện để thực hiện mục đích chính, không cấu thành các tội riêng biệt như bạo loạn hay phá hoại cơ sở vật chất.

3. Phân tích cơ sở pháp lý:

• Nhóm B, C, D đã thực hiện hành vi thành lập tổ chức và có các hoạt động chuẩn bị rõ ràng (tập hợp người, liên hệ nước ngoài, phá hoại trụ sở) với mục tiêu chính trị cụ thể.
• Hành vi của họ đã trực tiếp xâm phạm đến nền tảng chính trị và an ninh quốc gia, đủ yếu tố cấu thành Tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân.

Mời bạn xem thêm:

• Bài giảng môn học Luật Hình sự quốc tế chương V
• Câu hỏi ôn tập môn luật hình sự phần chung phần 2
• Bài giảng môn học Luật Hình sự quốc tế chương III