Nhiều người, trong cuộc sống, nuôi hy vọng và mong muốn có thể để lại những giá trị tốt đẹp nhất cho thế hệ sau. Đối với họ, việc quyết định làm thế nào để truyền đạt tài sản là một quyết định quan trọng và đôi khi đầy khó khăn. Trong lúc này, sự phân vân giữa việc tặng trực tiếp và việc lập di chúc, di tặng trở thành một trăn trở khó lường. Một số người có xu hướng muốn trải nghiệm niềm vui và hạnh phúc của việc tặng quà trực tiếp, chứng tỏ tình cảm và quan tâm riêng biệt. Họ coi đây như một cách để thể hiện lòng tri ân và gắn kết tình cảm gia đình. Tuy nhiên, những người khác lại chọn con đường lập di chúc hoặc di tặng để đảm bảo rằng tài sản của họ sẽ được phân phối theo ý muốn và mang lại lợi ích lâu dài cho người nhận. Bài viết sau Học viện đào tạo pháp chế ICA sẽ Phân biệt di tặng và hợp đồng tặng cho có điều kiện, mời bạn đọc tham khảo

Quy định pháp luật về di tặng như thế nào?

Theo quy định của Điều 646 trong Bộ luật Dân sự 2015, di tặng là hành động mà người lập di chúc chọn dành một phần của di sản của mình để tặng cho người khác, và điều này phải được rõ ràng ghi chép trong di chúc.

Người được di tặng cần phải đáp ứng hai điều kiện chính. Đầu tiên, họ phải còn sống vào thời điểm mở thừa kế để có khả năng nhận và quản lý tài sản được tặng. Thứ hai, người được di tặng cũng có thể là người đã được sinh ra và tiếp tục sống sau thời điểm mở thừa kế, nhưng đã thành thai trước khi người lập di chúc qua đời. Trong trường hợp người được di tặng không phải là cá nhân, điều kiện duy nhất là họ phải tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.

Quan trọng hơn, người được di tặng không có nghĩa vụ thực hiện nghĩa vụ tài sản đối với phần được tặng, trừ khi toàn bộ di sản không đủ để thanh toán nghĩa vụ tài sản của người lập di chúc. Trong trường hợp này, phần di tặng cũng có thể được sử dụng để đảm bảo thực hiện phần nghĩa vụ tài sản còn lại của người lập di chúc. Điều này đồng nghĩa với việc di tặng không chỉ là một hành động tặng quà, mà còn là một cách linh hoạt để quản lý và chia sẻ tài sản một cách công bằng và thông minh theo ý muốn của người lập di chúc.

Phân biệt di sản, di chúc và di tặng theo Bộ luật Dân sự 2015?

Tại Điều 624 của Bộ luật Dân sự 2015, quy định về di chúc được mô tả như là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển giao tài sản của mình cho người khác sau khi qua đời. Điều 627 tiếp tục quy định về hình thức của di chúc, đặt ra yêu cầu rằng di chúc phải được lập thành văn bản. Trong trường hợp không thể lập di chúc bằng văn bản, có thể sử dụng di chúc miệng.

So sánh với Điều 612 quy định về di sản, di sản bao gồm tài sản riêng của người chết cũng như phần tài sản của họ trong tài sản chung với người khác. Tổng hợp từ những điều khoản trên, có thể hiểu rõ sự khác biệt giữa di sản, di chúc và di tặng.

Di sản là tổng hợp của tất cả các tài sản cá nhân của người chết, bao gồm cả tài sản riêng và phần tài sản trong tài sản chung. Trái ngược với đó, di chúc là hành động cụ thể, nơi cá nhân biểu hiện ý chí về việc chuyển giao tài sản cho người khác sau khi qua đời. Điều quan trọng là di chúc có thể được lập thành văn bản hoặc miệng.

Đối với di tặng, đây là hình thức cụ thể của di chúc, trong đó người lập di chúc quyết định dành một phần nhất định của di sản để tặng cho người khác. Điều này có nghĩa là người được di tặng chỉ có thể nhận được tài sản khi người lập di chúc đã qua đời, và di chúc này phải được lập theo một trong hai hình thức: văn bản hoặc miệng.

Phân biệt di tặng và hợp đồng tặng cho có điều kiện

Tại Điều 457 của Bộ luật Dân sự 2015, quy định về hợp đồng tặng cho tài sản được mô tả như một sự thỏa thuận giữa các bên, trong đó bên tặng cho chuyển giao tài sản và quyền sở hữu mà không yêu cầu đền bù, và bên được tặng cho đồng ý nhận. So sánh với di tặng, có những điểm khác biệt quan trọng như sau:

Về khái niệm:

• Di tặng: Là hành động người lập di chúc dành một phần di sản để tặng cho người khác, và điều này phải được ghi rõ trong di chúc.
• Hợp đồng tặng cho tài sản: Là một sự thỏa thuận giữa các bên, nơi bên tặng chuyển giao tài sản và quyền sở hữu mà không đòi hỏi đền bù, và bên được tặng cho đồng ý nhận.

Về hình thức thể hiện:

• Di tặng: Thông qua di chúc, có thể là văn bản hoặc miệng.
• Hợp đồng tặng cho tài sản: Thông qua hợp đồng tặng cho tài sản, nghĩa là một văn bản chính thức đặc biệt chứng minh sự thỏa thuận giữa hai bên.

Về ý chí của người sở hữu tài sản:

• Di tặng: Phát sinh theo ý chí đơn phương của người lập di chúc.
• Hợp đồng tặng cho tài sản: Hợp đồng được xác lập trên ý chí của cả hai bên, yêu cầu sự đồng thuận của cả người tặng và người được tặng.

Thời điểm nhận tài sản:

• Di tặng: Người được tặng sẽ nhận di sản khi người lập di chúc qua đời, cụ thể là thời điểm mở thừa kế.
• Hợp đồng tặng cho tài sản: Thời điểm nhận tài sản tặng cho sẽ phụ thuộc vào nội dung và thỏa thuận trong hợp đồng.

Tổng cộng, điều này thể hiện sự khác biệt giữa di tặng và hợp đồng tặng cho tài sản, cả hai đều là những phương tiện pháp lý để chuyển nhượng tài sản nhưng có những cách tiếp cận và điều kiện khác nhau.

Câu hỏi thường gặp