Hộ kinh doanh cá thể đang nổi lên như một mô hình kinh doanh đơn giản và phổ biến tại Việt Nam. Điều này phản ánh xu hướng thị trường kinh doanh ngày càng đa dạng và linh hoạt, tạo điều kiện cho cá nhân và gia đình tham gia hoạt động kinh doanh một cách dễ dàng. Mô hình hộ kinh doanh cá thể mang lại nhiều lợi ích cho người kinh doanh. Đầu tiên, đây là sự lựa chọn phù hợp cho những người muốn tự do về thời gian và quyết định kinh doanh của mình mà không phải chịu áp lực từ các bên liên quan. Thứ hai, việc quản lý và vận hành hộ kinh doanh cá thể thường đơn giản hóa hơn so với các doanh nghiệp lớn, giúp giảm bớt gánh nặng về thủ tục và chi phí. Cùng tìm hiểu về điều kiện cơ bản khi thành lập hộ kinh doanh tại bài viết sau:

Căn cứ pháp lý

Nghị định 01/2021/NĐ-CP

Quy định pháp luật về hộ kinh doanh như thế nào?

Theo quy định của Điều 79 Nghị định 01/2021/NĐ-CP về đăng ký doanh nghiệp, hộ kinh doanh được định nghĩa như sau: một cá nhân hoặc các thành viên hộ gia đình đăng ký thành lập và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với hoạt động kinh doanh của hộ. Đối với trường hợp các thành viên hộ gia đình tham gia đăng ký hộ kinh doanh, quy định rõ việc ủy quyền cho một thành viên làm đại diện hộ kinh doanh. Trong trường hợp cá nhân đăng ký hộ kinh doanh, người được ủy quyền làm đại diện hộ kinh doanh được xác định là chủ hộ kinh doanh.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng hộ gia đình sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp, làm muối và các hoạt động kinh doanh như bán hàng rong, quà vặt, buôn chuyến, kinh doanh lưu động, kinh doanh thời vụ, và dịch vụ có thu nhập thấp không bắt buộc phải đăng ký hộ kinh doanh. Điều này có thể áp dụng trừ trường hợp kinh doanh các ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, mà Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quy định mức thu nhập thấp áp dụng trong phạm vi địa phương.

Tóm lại, hộ kinh doanh và doanh nghiệp có mặc định là các tổ chức kinh tế, thực hiện các hoạt động thương mại, nhưng điều quan trọng cần nhấn mạnh là hộ kinh doanh không được coi là một loại hình doanh nghiệp. Sự chênh lệch này phản ánh trong việc hộ kinh doanh chủ yếu là cá nhân hoặc gia đình tham gia, và họ chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với hoạt động kinh doanh.

Điều kiện cơ bản khi thành lập hộ kinh doanh

Dựa vào quy định tại khoản 1 Điều 82 Nghị định 01/2021/NĐ-CP về giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh, quy trình thành lập hộ kinh doanh đòi hỏi đáp ứng một số điều kiện cụ thể. Theo đó, để nhận được Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh, hộ kinh doanh cần đảm bảo các điều kiện sau đây:

Trước hết, ngành, nghề đăng ký kinh doanh không được thuộc danh sách bị cấm đầu tư kinh doanh. Điều này làm đảm bảo rằng hoạt động kinh doanh của hộ không vi phạm quy định pháp luật và đồng thời đảm bảo tính hợp pháp và tính chất tích cực của các ngành, nghề mà hộ kinh doanh đăng ký tham gia.

Thứ hai, tên của hộ kinh doanh cần được đặt theo đúng quy định tại Điều 88 Nghị định 01/2021/NĐ-CP. Điều này bảo đảm tính cá nhân hóa và phản ánh đúng bản chất của hoạt động kinh doanh, giúp người tiêu dùng nhận diện và liên kết với hộ kinh doanh một cách dễ dàng.

Ngoài ra, hộ kinh doanh cần có hồ sơ đăng ký hợp lệ, đầy đủ thông tin và giấy tờ cần thiết để chứng minh sự đáp ứng các yêu cầu và điều kiện quy định.

Cuối cùng, việc nộp đủ lệ phí đăng ký hộ kinh doanh theo quy định là bước quan trọng nhằm đảm bảo nguồn lực cần thiết cho quá trình xử lý hồ sơ và duy trì hoạt động hợp pháp của hộ kinh doanh.

Tóm lại, quy trình đăng ký hộ kinh doanh không chỉ là việc formalities mà còn là bảo đảm tính chất hợp pháp và tích cực của hoạt động kinh doanh, đồng thời tạo điều kiện cho sự phát triển bền vững của hộ kinh doanh trong ngữ cảnh pháp luật.

Hồ sơ, thủ tục thành lập hộ kinh doanh gồm những gì?

Theo quy định tại Điều 87 Nghị định 01/2021/NĐ-CP về hồ sơ và thủ tục thành lập hộ kinh doanh, quá trình đăng ký hộ kinh doanh đòi hỏi tuân thủ một số quy định cụ thể. Quy trình này được thực hiện tại Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi đặt trụ sở chính của hộ kinh doanh.

Hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh bao gồm nhiều phần quan trọng nhằm đảm bảo tính chính xác và hợp pháp của quá trình đăng ký. Đầu tiên là Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh, là tài liệu đơn xin đăng ký mà người đăng ký cung cấp cho cơ quan đăng ký. Tiếp theo là giấy tờ pháp lý của cá nhân đối với chủ hộ kinh doanh, hoặc các thành viên hộ gia đình nếu họ là người đăng ký. Trong trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh, bản sao biên bản họp thành viên hộ gia đình cũng được yêu cầu, cùng với bản sao văn bản ủy quyền của thành viên hộ gia đình cho một người làm chủ hộ kinh doanh.

Sau khi tiếp nhận hồ sơ, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện sẽ trao Giấy biên nhận và cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh trong thời hạn 03 ngày làm việc. Trong trường hợp hồ sơ không hợp lệ, cơ quan này sẽ thông báo bằng văn bản về lý do và yêu cầu sửa đổi, bổ sung hồ sơ (nếu có) trong thời hạn 03 ngày làm việc.

Nếu sau thời gian 03 ngày làm việc mà không nhận được Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh hoặc thông báo yêu cầu sửa đổi, bổ sung, người thành lập hộ kinh doanh hoặc hộ kinh doanh có quyền khiếu nại, tố cáo theo quy định của pháp luật về khiếu nại, tố cáo.

Cuối cùng, để tăng cường sự minh bạch và quản lý, vào tuần làm việc đầu tiên hàng tháng, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện gửi danh sách hộ kinh doanh đã đăng ký tháng trước cho Cơ quan thuế cùng cấp, Phòng Đăng ký kinh doanh và cơ quan quản lý chuyên ngành cấp tỉnh. Điều này giúp đảm bảo thông tin được chia sẻ giữa các cơ quan liên quan và tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình quản lý và kiểm soát.

Câu hỏi thường gặp