Công tác pháp chế trong các cơ sở giáo dục không chỉ là một phần quan trọng trong quản lý hành chính mà còn là nền tảng để đảm bảo tính minh bạch, công bằng và hiệu quả của hoạt động giáo dục. Quy định về công tác pháp chế trong trường học là cơ sở pháp lý quan trọng, định hướng cho việc tổ chức, quản lý và hoạt động của các cơ sở giáo dục.

Quy định về công tác pháp chế trường học

Ngày 21/09/2023, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã phát hành Công văn 5132/BGDĐT-PC năm 2023 để chỉ đạo các nhiệm vụ về công tác pháp chế trong giai đoạn 2023-2024.

Theo đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã quy định các nhiệm vụ sau đây cho năm học 2023-2024 về công tác pháp chế:

• Tiếp tục xây dựng và tận dụng tối đa vai trò của tổ chức pháp chế và nhân sự chuyên trách để thực hiện các nhiệm vụ theo quy định tại Nghị định 55/2011/NĐ-CP (đối với các Sở GDĐT) và Công văn 3878/BGDĐT- PC (đối với các cơ sở giáo dục đại học, trường cao đẳng sư phạm).
• Tiếp tục định hình và triển khai các quan điểm, chính sách của Đảng và Nhà nước về phát triển giáo dục đào tạo (GDĐT); thúc đẩy việc nghiên cứu và soạn thảo Luật Nhà giáo; nâng cao chất lượng văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) trong lĩnh vực GDĐT, đặc biệt là các văn bản dưới pháp luật.
• Tích cực kiểm tra và đánh giá VBQPPL để đề xuất các biện pháp sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế, đồng thời xử lý kịp thời các mâu thuẫn, chồng chéo hoặc không phù hợp với các quy định cấp trên và tình hình phát triển kinh tế – xã hội. Tổ chức triển khai nhiệm vụ hệ thống hóa VBQPPL kỳ 2019-2023 theo hướng dẫn của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh và các cơ quan có liên quan.
• Tăng cường công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL); thực hiện một cách có chủ đích, tập trung và hiệu quả các nhiệm vụ PBGDPL; đảm bảo sự phù hợp của PBGDPL với các mục tiêu quan trọng của ngành giáo dục trong năm học 2023-2024; tập trung quảng bá và giới thiệu các luật và quy định mới liên quan đến quản lý GDĐT, phòng chống tham nhũng, tiết kiệm và chống lãng phí; tổ chức Ngày Pháp luật Việt Nam.
• Tăng cường hoạt động giám sát và đánh giá thi hành pháp luật về giáo dục để đề xuất các biện pháp cải thiện phù hợp, nhằm tăng cường hiệu quả của công tác này.

Nhiệm vụ cụ thể đối với các Sở giáo dục và Đào tạo trong Công tác pháp chế

Các Sở Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) đang triển khai đầy đủ các nhiệm vụ về công tác pháp chế như quy định tại Nghị định 55/2011/NĐ-CP và tập trung thực hiện một số nhiệm vụ cụ thể sau:

Về tổ chức pháp chế:

• Tiếp tục đổi mới và tối ưu hóa vai trò của tổ chức pháp chế tại các đơn vị.
• Liên tục hợp tác với các cơ quan, đơn vị liên quan để tổ chức các khóa đào tạo về kiến thức pháp luật và kỹ năng công tác pháp chế, nhằm nâng cao chất lượng và chuyên môn của đội ngũ làm công tác pháp chế trong lĩnh vực giáo dục ở địa phương.
• Gửi đại diện tham dự các khóa đào tạo chuyên môn và nghiệp vụ pháp chế do Bộ GDĐT, Sở Tư pháp và các cơ quan liên quan tổ chức.

Về công tác xây dựng VBQPPL:

• Nâng cao chất lượng công tác xây dựng VBQPPL bằng cách chủ trì soạn thảo hoặc cử đại diện tham gia soạn thảo các VBQPPL của Hội đồng nhân dân (HĐND), Ủy ban nhân dân (UBND) cấp tỉnh liên quan đến giáo dục tại địa phương.
• Tham gia đóng góp ý kiến đầy đủ và chất lượng đối với các dự thảo VBQPPL liên quan đến giáo dục do các cơ quan, đơn vị khác soạn thảo theo quy định của pháp luật; hợp tác triển khai nghiên cứu xây dựng Luật Nhà giáo và các văn bản dưới luật trong lĩnh vực giáo dục.

Về công tác kiểm tra, xử lý; rà soát, hệ thống hóa VBQPPL:

• Hợp tác cùng Sở Tư pháp hỗ trợ HĐND, UBND cấp tỉnh trong việc tự kiểm tra, xử lý VBQPPL về giáo dục do HĐND, UBND cấp tỉnh ban hành.
• Tự thực hiện kiểm tra, xử lý văn bản cụ thể chứa quy phạm pháp luật do Sở GDĐT ban hành.
• Tích cực và hợp tác với các cơ quan, đơn vị liên quan để rà soát VBQPPL về giáo dục, nhằm phát hiện các điều khoản không phù hợp, mâu thuẫn hoặc không còn hiệu lực, và đề xuất các biện pháp sửa đổi, bổ sung, thay thế hoặc bãi bỏ văn bản; triển khai thực hiện nhiệm vụ hệ thống hóa VBQPPL kỳ 2019-2023 theo hướng dẫn của UBND cấp tỉnh và các cơ quan liên quan.
• Báo cáo kết quả kiểm tra, xử lý VBQPPL liên quan đến giáo dục cho Bộ GDĐT.

Về công tác tuyên truyền và giáo dục pháp luật (PBGDPL):

• Tiếp tục triển khai Kế hoạch công tác PBGDPL năm 2023 của ngành giáo dục, nhằm phổ biến chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước, đặc biệt là những vấn đề xã hội đang được quan tâm và gây bức xúc, nhằm tạo sự hiểu biết, đồng lòng và đóng góp tích cực hơn từ cộng đồng.
• Đổi mới và đa dạng hóa các phương thức PBGDPL, đặc biệt là tận dụng công nghệ thông tin và số hóa để truyền đạt thông điệp pháp luật một cách hiệu quả hơn cho người học; tăng cường sự hợp tác giữa ngành giáo dục, ngành tư pháp và các cơ quan, tổ chức liên quan trong việc thực hiện công tác PBGDPL.
• Tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam 09/11 kết hợp với việc tổng kết 10 năm triển khai thi hành Hiến pháp năm 2013. Các tổ chức, đơn vị, cơ sở giáo dục sẽ tự chủ động và linh hoạt tổ chức các hoạt động này, tuân thủ định hướng lãnh đạo và chỉ đạo của Đảng và Nhà nước về công tác xây dựng, thi hành và bảo vệ pháp luật, nhằm nâng cao nhận thức và ý thức về vai trò của pháp luật trong xã hội.
• Các hoạt động hưởng ứng Ngày Pháp luật cần tập trung vào việc phổ biến các chính sách, pháp luật, và văn bản mới được thông qua trong năm 2023 và 2024; các quy định liên quan trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của cán bộ, nhân viên, giáo viên, học sinh; cũng như các vấn đề được quan tâm của dư luận xã hội. Các hoạt động này cần được tổ chức thường xuyên, liên tục trong suốt năm, đặc biệt là tập trung vào tháng 10 và 11/2023, với cao điểm từ ngày 01/11 đến 09/11/2023.
• Về hình thức tổ chức, cần tập trung vào việc sử dụng các phương tiện truyền thông đại chúng, cổng/thông tin điện tử, mạng xã hội; tổ chức các cuộc thi, tọa đàm, giao lưu, đối thoại về chính sách và pháp luật, cũng như tích hợp trong các sự kiện văn hóa, văn nghệ, thể thao hoặc hình thức khác phù hợp với bản địa và đặc điểm của từng địa phương, cơ sở.
• Về khẩu hiệu, đề nghị các địa phương và nhà trường tự chủ động lựa chọn khẩu hiệu tuyên truyền, phổ biến về Ngày Pháp luật Việt Nam do Bộ Tư pháp xây dựng.

Về công tác theo dõi và quản lý việc thi hành pháp luật và xử lý vi phạm hành chính:

• Triển khai công tác theo dõi tình hình thi hành pháp luật trong lĩnh vực giáo dục tại địa phương, tuân thủ quy định của Nghị định 59/2012/NĐ-CP ngày 23/7/2012 và Nghị định 32/2020/NĐ-CP ngày 05/3/2020 của Chính phủ, cùng với hướng dẫn từ Thông tư 04/2021/TT-BTP ngày 21/6/2021 của Bộ Tư pháp và Kế hoạch theo dõi tình hình thi hành pháp luật và xử lý vi phạm hành chính năm 2023 theo Quyết định 255/QĐ-BGDĐT ngày 17/01/2023 của Bộ trưởng Bộ GDĐT.
• Tăng cường công tác theo dõi và giám sát thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật về giáo dục, cũng như các chỉ đạo từ ngành; kết hợp chặt chẽ giữa việc theo dõi tình hình thi hành pháp luật và hoạt động kiểm tra việc thực hiện pháp luật. Đồng thời, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan để kiểm tra và xử lý việc tuân thủ pháp luật về giáo dục của các cơ sở giáo dục trên địa bàn, đề xuất các biện pháp xử lý hợp lý, nhằm nâng cao hiệu quả công tác thi hành pháp luật.

Mời bạn xem thêm:

• Quy định về công tác pháp chế trong doanh nghiệp
• Quy định về tổ chức pháp chế ở các cơ quan, đơn vị trong Quân đội
• Quy định về vụ pháp chế bộ kế hoạch đầu tư

Câu hỏi thường gặp: